Küresel piyasalarda, tahvil piyasalarındaki satış eğiliminin zayıflamasıyla müspet bir seyir öne çıkarken, bugün gözler Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararı ve ECB Lideri Christine Lagarde‘ın açıklamaları ile ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell‘ın konuşmasına çevrildi. Dünya genelinde devam eden resesyon ve enflasyon tasaları varlık fiyatları üzerinde tesirli olmayı sürdürüyor.
Dün, global iktisada ait tasalarla Brent petrolün varil fiyatı Ocak 2022’den bu yana en düşük düzeye inerken, ABD’de enflasyonun yavaşlayabileceği beklentileriyle tahvil ve hisse piyasaları alış yüklü bir seyir izledi.
Fed yetkililerinin açıklamaları da dün piyasaların odağındaydı. Fed Lider Yardımcısı Lael Brainard sıkılaşmanın bir noktada riskleri artıracağı ihtarında bulunurken, enflasyonu düşürmek için ise “ne kadar sürerse sürsün” gayret edeceklerini vurguladı. Siyaset faizinin daha da artması gerekeceğini belirten Brainard, enflasyonun yüzde 2 amacına indiğine dair inanç sağlamak için para siyasetinin bir müddet kısıtlayıcı olmasının gerekeceğini lisana getirdi.
Cleveland Fed Lideri Loretta Mester da iktisadın resesyona girmesini beklemediğini fakat buna ait risklerin arttığını belirtti. Enflasyonun tepe yaptığına şimdi ikna olmadığını aktaran Mester, enflasyonu denetim altına almak için Fed’in yapacak daha çok işi olduğuna inandığını kaydetti.
Fed’den korkutan rapor
Amerikan ekonomisindeki mevcut duruma ait değerlendirmelerin yer aldığı Fed’in “Bej Kitap” raporunda ise ekonomik faaliyetin temmuz başından bu yana değişim göstermediği aktarıldı.
Gelecekteki ekonomik büyüme görünümünün genel olarak zayıf kaldığına işaret edilen raporda, fiyat düzeylerinin yüksek kalmayı sürdürmesine karşın birçok bölgede artış oranlarının bir dereceye kadar ölçülü hale geldiği bildirildi.
Söz konusu gelişmeler sonrası, para piyasalarında Fed’in 21 Eylül’deki toplantıda yüzde 76 ihtimalle 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanmaya devam ederken, bugün Fed Lideri Powell’ın açıklamalarının varlık fiyatlarını ve beklentileri etkilemesi bekleniyor.
Tahvil piyasalarındaki alış yüklü seyirle birlikte dün dolar endeksi son 20 yılın tepesinden dönerken, yeni günde 109,7 düzeyinde bulunuyor.
Brent petrolün varil fiyatı dünkü yüzde 5,7’lik düşüşün akabinde şu sıralarda evvelki kapanışın yüzde 1,2 üzerinde 88,5 dolardan süreç görürken, dün yüzde 1 yükselen altının ons fiyatı evvelki kapanışa nazaran yüzde 0,2 azalışla 1.715 dolarda bulunuyor.
Öte yandan, dünya genelinde merkez bankaları şahin adımlar atmaya devam ediyor. Kanada Merkez Bankası, gecelik faiz oranını 75 baz puan artırarak yüzde 3,25 ile Nisan 2008’den bu yana en yüksek düzeye çıkardı.
Söz konusu gelişmelerle dün New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 1,83, Nasdaq endeksi yüzde 2,14 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,40 yükseldi. New York borsasında endeks vadeli kontratlar yeni günde de alış yüklü seyrini sürdürüyor.
Avrupa’da gözler ECB’nin açıklayacağı para siyaseti kararlarına ve ECB Lideri Lagarde’ın açıklamalarına çevrilirken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda bankanın yüzde 69 ihtimalle tarihinde birinci sefer siyaset faizini 75 baz puan artıracağı iddia ediliyor.
Bölgeyi etkileyen güç krizi ve rekor düzeylerde bulunan enflasyon karşısında Lagarde’ın bankanın tavrına ait vereceği ipuçları yatırımcıların odağında bulunuyor.
Öte yandan, eylül vadeli doğal gaz kontratları üç gündür düşüş eğiliminde hareket ederken, dün yüzde 13 azalışla 207 euroya geriledi.
Dün dolardaki zayıflamayla birlikte yüzde 1 paha kazanan euro/dolar paritesi günü 1 düzeyinin üzerinde tamamlarken, yeni günde de 1’in çabucak altında seyrediyor.
Sterlin/dolar paritesi ise dün 1,4053 ile 1985’ten bu yana en düşük düzeyini görmesinin akabinde kayıplarını büyük oranda telafi ederek tekrar 1,15’in üzerine çıktı.
Bu gelişmelerle dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,86 paha kaybederken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,35 yükseldi. Fransa’da CAC 40 endeksi ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da, endeks vadeli süreç kontratları yeni güne ise yükselişle başladı.
Asya borsalarında, bu sabah New York Borsası’na paralel müspet bir seyir öne çıkıyor. Bölgede açıklanan makroekonomik datalara nazaran, Japonya iktisadı yılın ikinci çeyreğinde çeyreklik yüzde 0,9 ve yıllık yüzde 3,5 büyüyerek beklentileri geride bıraktı.
Çin’de devam eden kuraklık ve yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının üretimi olumsuz etkileyeceğine yönelik tasalar ise devam ediyor.
Dün yüzde 0,7 yükselişle 143,7 düzeyinden kapanış yapan dolar/yen paritesi, yeni günde de yüzde 0,2 yükselişle 144,1’le son 24 yılın en yüksek düzeyinde bulunuyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,24, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,38 paha kazanırken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,53 kıymet kaybetti.
BIST 100 rekor kırdı, dolar/TL yatay
Yurt içinde, Borsa İstanbul hisse piyasası rekorlara dün de devam etti. Dün, BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,34 yararla 3.402,81 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirdi.
Dolar/TL dün yatay seyirle 18,2271’den kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2310 düzeyinde süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise ECB’nin faiz kararı ile Lagarde ve Powell’ın konuşmalarının yanı sıra ABD’de haftalık işsizlik müracaatlarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.420 ve 3.440 düzeylerinin direnç, 3.330 puanın dayanak pozisyonunda olduğunu söyledi.