ABD ve Kanada donanmalarına ilişkin iki savaş gemisinin Tayvan Boğazı’ndan geçtiği bildirildi. Çin, gemilerin kendi kara suları olarak gördüğü bölgeden geçişini protesto ederek “provokasyon” olarak niteledi.
ABD ve Kanada donanmalarına ilişkin iki savaş gemisinin Tayvan Boğazı’ndan geçtiği bildirildi.
ABD’nin Pasifik’teki 7. Filosundan yapılan açıklamada, “Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze taşıyan USS Higgins muhribi ile Kanada Kraliyet Donanmasına ilişkin Halifax sınıfı HMCS Vancouver kruvaziyerinin dün Tayvan Boğazı’ndan rutin geçiş yaptığı” belirtildi.
Açıklamada “açık denizde seyrüsefer ve uçuş serbestisinin geçerli olduğu sulardan yapılan geçişin milletlerarası hukuka uygun olduğu”, “gemilerin Boğaz’a kıyısı olan ülkelerin hiçbirinin kara sularında olmayan bir koridoru kullandığı” belirtildi.
İki donanma ortasındaki iş birliğinin bölgenin güvenliğini ve refahını müdafaaya yönelik yaklaşımın merkezinde olduğunun vurgulandığı açıklamada, “USS Higgins ve USS Vancouver’ın Tayvan Boğazı’ndan geçişi, ABD’nin müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte özgür ve açık Hint-Pasifik’e bağlılığının göstergesidir.” tabirine yer verildi.
Geçiş, ABD donanmasının bu yıl Tayvan Boğazı’ndaki dördüncü seyir faaliyeti oldu. Daha evvel Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze muhripleri USS Ralph Johnson 26 Şubat’ta, USS Sampson ise 27 Nisan’da, Ticonderoga sınıfı “kruvaziyer” tipi savaş gemileri USS Antietam ile USS Chancellorsville ise 28 Ağustos’ta bölgeden geçmişti.
Kanada Savunma Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, “geçişin memleketler arası hukuka uygun yapıldığını” belirtirken Bakan Anita Anand, misyonun “Kanada’nın özgür, açık ve kapsayıcı Hint-Pasifik’e bağlılığını gösterdiğini” vurguladı.
ÇİN’DEN TEPKİ
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Şi Yi, gemilerin Pekin’in kendi karasuları olarak gördüğü bölgeden geçişini protesto ederek, “provokasyon” olarak niteledi.
Çin hava kuvvetleri ve donanmasının ABD ve Kanada gemilerinin geçişini takip ettiğini tabir eden Sözcü Şi, “PLA Doğu Cephesi askerleri sürekli teyakkuzdadır, Çin’in ulusal egemenliği ile toprak bütünlüğünü korumak üzere her türlü tehdit ve provokasyona kararlılıkla karşı duracaktır.” açıklamasında bulundu.
Tayvan Adası ve Tayvan Boğazı’nı kendi egemenlik alanı gören Çin, ABD’nin bölgedeki askeri varlığına karşı çıkıyor. ABD donanmasının bölgedeki seyir ve keşif faaliyetleri iki ülke ortasında tansiyona sebep oluyor.
Tayvan Savunma Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, gemilerin Boğaz’dan geçişini doğrularken, Tayvan etrafındaki sularda ve hava alanındaki durumun “normal” olduğunu bildirdi.
BİDEN’IN KONUŞMASININ AKABİNDE İLK
Geçiş, ABD Lideri Joe Biden’ın evvelki gün CBS televizyonunda yayımlanan “60 Minutes” programına verdiği röportajda, Çin’in saldırması halinde Amerikan askerlerinin Ada’yı savunacağına ait söylediği kelamların akabinde ABD ordusunun bölgedeki birinci askeri faaliyeti oldu.
Biden, program sunucusunun, “ABD güçleri Ada’yı savunacak mı?” sorusuna, “Evet, şayet gibisi görülmemiş bir akın olursa.” cevabını vermişti. Sunucunun, “Ukrayna’dan farklı olarak ABD güçleri, Amerikan ordusunun erkek ve bayan üyeleri, Çin’in işgal etmesi halinde Tayvan’ı savunacak mı?” sorusuna da Biden, “Evet.” karşılığını vererek açıklamasını yinelemişti.
Biden’ın kelamlarının, Washington’ın ABD ordusunun Ada’yı bilfiil savunacağına dair resmi beyanda bulunmaktan kaçındığı, “stratejik muğlaklık” olarak isimlendirilen resmi siyasete muhalif düştüğü yorumları yapılmıştı.
ABD Lideri, mayıs ayında Japonya’ya ziyaretinde emsal bir açıklamada bulunmuş, bir gazetecinin, “Çin’in işgali halinde ABD’nin Ada’yı askeri olarak savunacak mı?” sorusuna, “Evet, taahhüdümüz bu.” diyerek cevap vermişti.
Biden’ın kelamlarının akabinde ABD-Çin ilgilerinde Tayvan temaslı tansiyonların arttığı gözlenmişti. (AA)