Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, üst teneffüs yolu enfeksiyonları nedeniyle acillere müracaatların 3-4 kat arttığına işaret ederek maske kullanımı ve kapalı ortamların havalandırılması konusunda ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Yavuz, Sıhhat Bakanı Dr. Fahrettin Koca‘nın Covid, RSV ve influenzayı birebir anda test edebilecek üçlü PCR testlerinin kullanıma gireceği istikametindeki açıklamasıyla ilgili de, “Etkenin hangi virüs olduğunu erken evrede tespit edebilirsek hastaneye yatış ve ölümlerin de önüne geçilebilir” diye konuştu.
Özellikle çocuk ağır bakımlardaki yatışların da yükselmeye başladığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, “Viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına neden olan etkenler içinde Kovid var, grip (influenza) var ve öteki nezle yapan virüsler var ki yüzlerce virüs aslında sirkülasyonda. Beklendiği üzere erken deverana girdi virüsler bu sene. İstanbul’da Ekim başından beri aslında grip de öteki nezle etkenleri de bilhassa çocuklarda olmak üzere çok yaygın olarak etkiliyor insanları. Çocuk ağır bakımlardan haberler de geliyor, sahiden sayılar çok yüksek, hatta çocuk ağır bakımlarda doluluk bayağı yüksek” dedi.
Prof. Dr. Yavuz şu sözleri kullandı:
“Covid, influenza ve RSV. Bunlar belirli risk kümelerinde (küçük çocuklar ve altta yatan hastalığı olanlar) istenmeyen berbat sonuçlara yol açabiliyor yahut ölümcül olabiliyor. RSV dediğimiz virüs daha çok küçük bebeklerde, bilhassa alt teneffüs yollarına yerleşip ağır tablolara ve hatta mevte neden olabiliyor. Acillerde bunların hepsinin artışına bağlı olarak nitekim hasta sayıları 3-4 kat artmış durumda. Kışa daha yeni giriyoruz, havalar daha yeni soğumaya başladı; kapalı ortamlarda daha fazla kalmaya başladıkça hasta sayısı da katlanarak artacak”
“Hepsi birbirine karışıyor, belirtiden anlamak zor”
“Hepsi halsizlik, kırgınlık yapabiliyor. Semptomlara bakarak hangisi grip, hangisi RSV, hangisi Kovid, anlamamız mümkün değil. Meğer Kovid için de grip için de erken evrede başlanırsa elimizde tesirli antiviraller var. Bilhassa risk grubundakiler için bu ilaçları erken evrede başlayabilirsek hastaneye yatış ve vefatları engelleyebiliyoruz. Münasebetiyle etkeni bilmemiz, hastalığın erken devrinde tedaviye başlayabilmemizi de sağlıyor. Her nezle olan, kendi kendine güzelleşecek, çok âlâ geçirecek diye bir şey yok. Bizim olağanda pandemiden evvel bir sürveyans sistemimiz vardı Sıhhat Bakanlığı’nın yürüttüğü. Sürveyans ile grip ya da öteki sıkıntım yolu virüslerinin ne kadar hastane müracaatına neden olduğu, hastaneye yatışlarına ne kadar yol açtığı, çocuk ve erişkinlerdeki mevt oranlarını motamot Kovid’deki üzere sıkı bir formda takip edebiliyorduk. Pandemiyle birlikte sürveyans sistemi çok büyük ziyan gördü ve durdu. Şu anda sisteme girip baktığımda Ekim ayı başında duruyor bu izlemler. Meğer Ekim’den beri İstanbul’da çok önemli bir erken başlayan bir viral teneffüs yolu enfeksiyonu salgınları kelam konusu. Hangi virüs tesirli oldu, ne oluyor bilmiyoruz. Bu izlemlere hemen tekrar dönmemiz lazım. B da test ederek olabilir. Sayın Bakanın yeni açıkladığı bu üçlü teneffüs paneli testi bu açıdan çok önemli”
“Yeni üçlü testler önümüzü görmemizi sağlayacak”
Multipleks PCR testleri deniliyor bunlara. Çoklu panelleri de var ancak şu an bizim için en kıymetli olan bu üç virüsün izlenmesi. Zira şu an yüzlerce virüs içinde en büyük tehlike yaratan bu üç virüs. Bu kullanıma girdiğinde hepsini birden test edebileceğimiz için daha ekonomik olacak ve daha fazla sayıda yapma talihi doğacak bizlere de. Çok acil bir gereksinim şu anda, sahiden çok eksiklik duyuyoruz hastalıkların sebebinin ne olduğunu bilmediğimiz için. Kovid testi de gerçek düzgün yapılmıyor artık. Onun için çok sevindim bu türlü bir gelişme olmasına. Üçlü test de PCR usulü ile yapılan bir test, hastadan alınan numunede birebir anda üç virüse birden bakılabiliyor”
“Sınıflarda maske takılmalı, havalandırma kritik”
“Vitaminler, mineraller, bitkisel takviye eserleri vs kullandı beşerler, bunların hiçbirisinin tesirinin olmadığı gösterildi. Beşerler boşu boşuna bunlara para harcamasınlar. Şu anda maske kullanımı bütün bu virüsleri önlemek için çok tesirli. Bilhassa toplu ortamlarda, toplu taşımalarda katiyetle maske kullanılmalı. Tercihen sınıflarda da maske takılmasını şu devir öneriyorum. Zira çok fazla virüs dolaşıyor çocuklar ortasında ve bunun dağılımını da engelleyerek çocukların okuldan geri kalmasının da önüne geçebiliriz. Kapalı ortamların düzgün havalandırılması da çok kritik. Bilhassa sınıfların havalandırılmasının kritik kıymeti var. Yeniden bu periyot grip aşısı fiyatsız olarak tanımlanmış olanlar kesinlikle yaptırmalı. Tanımlanmamış olan kümelerde ise 6 ay ve üzeri yaştaki herkes, (ücretini ödeyerek) aşı yaptırabilir. Gribe bağlı ağır komplikasyonlardan korunmak ismine grip aşısı yaptırılmalı. El yıkama da yeniden alınacak en kolay tedbirlerden. Bilhassa RSV üzere nezle etkenlerini çok değerli ölçüde engelliyor ellerin sık yıkanması. En değerlisi de hasta olan şahıslar, işe yahut okula katiyen gitmesin. Zira bu biçimde yayılıyor ve sayılar katlanıyor” (DHA)