CHP Kütahya Vilayet Lideri Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz, geçmişinde 7,2 büyüklüğünde Gediz sarsıntısı bulunan Kütahya’nın, muhtemel bir sarsıntıda karşılaşacağı riskleri AFAD bilgilerine nazaran açıkladı, alınması gereken tedbirlere dikkat çekti.
‘Şehirlerimiz ranta nazaran değil bilimsel datalarla inşa edilmeli’
Zeliha Aksaz Şahbaz bugün vilayet başkanlığında yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Biliyoruz ki sarsıntı değil, hasarlı binalar, zelzele şartlarına uygun olmadan inşa edilen kentler öldürüyor. Bunun için de kentlerimizin ranta nazaran değil bilimsel datalarla tekrar planlanarak, yaşama uygun biçimde kurulması gerektiğini tabir etmek istiyorum.
Depremin yaraları devlet, lokal idareler ve halkımızla birlikte el birliği içinde sarılmalıdır ve sarılacağına inanıyoruz. İlimiz Ege Graben sisteminde olup Kütahya fay zonu, Akşehir-Simav fay zonu, Emet -Gediz fay zonu, Bursa yöresi Kuzey Anadolu ve Eskişehir fay zonunun tesiri altında. Kütahya fayı yaklaşık 48 km olup en az 6,5 ve üzerinde sarsıntı üretebilecek potansiyelde canlı bir fay.
Milattan evvel 6000 ve milattan evvel 1800 yıllarında yıkıcı zelzele ürettiği de bilinmekte. Kütahya vilayet sonları içerisinde toplam 16 adet canlı fay bulunmaktadır. Bu fayların uzunluğu 6 km ile 56 km ortasında değişmektedir ve bilgilere nazaran bu fayların üretebilecekleri azamî zelzele büyüklüğü 7,1 olarak öngörülmüş.
Aletsel ölçümlerin yapıldığı 1900 yılından 2012 yılına kadar vilayetimizde beş ve üzerinde 31 adet sarsıntı meydana geldiği AFAD tarafından bildirilmiştir. Son olarak Simav’da 5.9 büyüklüğünde sarsıntı büyüklüğünde meydana gelmiştir.
1970 yılında Gediz’de gerçekleşen 7.2 büyüklüğündeki sarsıntı vilayetimizde önemli manada can ve mal kaybına sebebiyet vermiştir.
’31 bin 500 mesken tabanı sıvılaşma riskli bölgede yer alıyor’
AFAD’ın Vilayet Afet Risk Azaltma Planında vilayet merkezinde toplam mesken sayısı 134 bin 759 olarak bildirilmektedir. Bu meskenlerin yüzde 58’i 2002 sonrası iskân alan meskenlerdir. Raporda verilen bilgilere nazaran merkez mahallelerinin yüzde 26’sı ve 31 bin 500 mesken yeri sıvılaşma riskli bölgede yer almaktadır.
AFAD bilgilerine nazaran Kütahya’da 7 büyüklüğünde bir sarsıntı olması durumunda vilayet merkezindeki 107 bin 465 binadan 16 bin 412’sinin yıkılacağı, 21 bin 121’inde ağır hasar meydana geleceği, zelzeleden 407 bin nüfusun etkileneceği, 3 bin 758 can kaybı, 7 bin 45 ağır yaralı olacağı, 145 bin 477 süreksiz barınma muhtaçlığı ortaya çıkacağı öngörülmektedir.
Bu sayılar belirtilen büyüklükte bir sarsıntı olması halinde vilayetimizde çok önemli kayıpların yaşanacağını göstermektedir.”
‘Fayların ayrıntılı olarak incelenerek potansiyel risklerin belirlenmesi gerekmekte’
İlçelerde muhtemel sarsıntılara karşı rastgele bir risk değerlendirmesinin yapılmadığı, mevcut raporda çok yüzeysel bir formda hazırlandığı vurgulayan Şahbaz konuşmasını şöyle sürdürdü:
“İlimizin ilçeler ile birlikte detaylı risk raporu bilimsel bilgiler ışığında tekrar hazırlanarak, yapılan çalışmaların ilgili kurumlara bildirilmesi, sarsıntıya ve öteki afetlere karşı gerekli tedbirlerin,
Bina iyileştirmelerinin ve güçlendirmelerinin, gecikmeden yapılması, kentsel dönüşüm yapılan mahallelerde yerleşimin bilimsel prosedürlerle ve halkımız mağdur edilmeden vakit kaybedilmeden yapılması, kentsel dönüşümü rant değil insan odaklı ve kent planlaması yapılarak mümkün olduğunca yerinde dönüşüm ile gerçekleştirilmesi,
Kütahya sonları içinde bulunan ve vilayetimizi etkileyecek fayların üniversiteler ve MTA üzere kurumlarla ayrıntılı olarak incelenerek potansiyel risklerin belirlenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda taşkın ve sarsıntı riski yüksek Gaybiefendi Mahallemizdeki alanın imara açılması kararının yine değerlendirilmesini bekliyoruz.
Afet durumunda işçi ve ekipman kadar tertibin da değerli olduğunu son sarsıntıda yaşamış bulunmaktayız. Bu nedenle gerçekleşmesi beklenen afetler için senaryoların çok dikkatli hazırlanması, misyonlu işçinin eğitime tabi tutulması ve alınacak tedbirler ve yapılması gerekenler konusunda halkımızın bilgilendirilmesi büyük ehemmiyet arz etmektedir.”