Birden fazla lisan konuşulması konusunda Avrupa’nın farklı bölgeleri ortasında değerli oranda değişiklikler yaşanıyor. Örneğin İskandinav ülkeleri çok dillilik konusunda birinci sıralarda yer alırken, Güney Avrupa biraz daha zorlanıyor.
İngilizcenin ana lisan olduğu ülkeler ise çok dillilikte en geride sıralanıyor. Örneğin İrlandalıların sırf yüzde 50’si diğer bir lisan konuşuyor ve Avrupa’daki en berbat skor yüzde 34 ile Birleşik Krallık’a ilişkin.
Çok lisan konuşmanın yolları
Birden fazla lisanı akıcı bir biçimde konuşabilmek profesyonel hayatta övülen bir maharet olarak görüldüğü üzere farklı kültürler tanımak ve dünyanın dört bir yanından beşerlerle irtibat kurabilmek için kusursuz bir yol olma özelliğine sahip.
İnsanların çok sayıda yabancı lisan konuşabilmelerinin ise genelde üç yolu bulunuyor.
- İki lisanlı bir ailede doğmak
- Okulda ikinci bir lisan öğrenmek
- Seyahat ederek ya da yabancı bir ülkede yaşayarak lisanı öğrenmek
Uzmanların hemfikir olduğu mevzu, ikinci bir lisana ne kadar erken yaşta başlanırsa o kadar kolay öğrenilebileceği. Lisan gelişimi uzmanları bu noktada ebeveynlere iki ana teknik öneriyor:
1-Azınlık lisanının konutta öğretilmesi
Örneğin çocuklarını Fransa’da yetiştiren iki Alman anne baba konutta yalnızca Almanca konuşabilir. Böylelikle çocukları konut dışında Fransızca öğrenirken paralelinde Almancayı da ilerletebilir.
2- ‘Bir kişi bir dil’ yöntemi
Genellikle ailelerde bu usule ebeveynlerin farklı uyruklardan olması durumunda başvuruluyor. Örneğin Macaristan’da birlikte çocuk büyüten Leh bir anne ve Slovakyalı bir babayı ele alalım. Anne çocukla yalnızca Lehçe, baba ise yalnızca Slovakça konuşabilir. Konut dışındaysa çocuk arkadaşları ya da okulda Macarca konuşur. Bu çeşit durumlarda birden fazla vakit ebeveynlerin birbirlerine hitap etmek için kullandıkları öteki bir lisan vardır: Bu, yaşadıkları ülkenin lisanı olabileceği üzere ikisinin de bildiği İngilizce ya da öbür bir yabancı lisan olabilir.
Çok lisanlı ailelerde çocuklar geç mi konuşur?
‘İki ya da daha fazla lisanı birebir vakitte öğrenen çocuklarda ‘konuşma gecikmesi olur’ aksiyomunu uzmanlar kısmen doğruluyor. Çünkü doğumdan itibaren iki yahut daha fazla lisan öğrenen çocuklar aslında tek lisanlı akranlarıyla birebir ölçüde toplam söz dağarcığına sahip olurlar. Fakat bildikleri söz sayısı iki lisana bölündüğü için yaşlarına nazaran olağan kabul edilen söz dağarcığından mahrum üzere görünebilirler. Lakin bu eşitsizlik, çocuk büyümeye devam ettikçe süratle kaybolur.
Kaynak:euronews.com