Baharın birinci günlerini karşılamak için bana nazaran en gerçek adreslerden biri, Balıkesir ve Çanakkale ortasında geniş bir coğrafyaya yayılan Kaz Dağları. Şair Homeros, ‘İlyada’da Kaz Dağları’ndan ‘Bol pınarlı, yabanî hayvanların anası’ olarak bahseder. Her yerinden suların fışkırdığı tabiat, burada yeşilin her tonu ve rengârenk çiçekleriyle adeta gösteri yapar. Üstüne üstlük göz alabildiğine mükemmel görüntüler sunar. Serin sularında içiniz ürpererek yüzebilir, geceleri oksijenden sarhoş, mışıl mışıl uyuyabilirsiniz.
Kaz Dağları’na birinci kere 15 yıl evvel gitmiştim. Bazen yürüyüş bazen de yalnızca gezmek emeliyle sık sık ziyaret ederim. Dağlara, ağaçlara, çiçeklere düşkün biri olarak her seferinde ferahlık veren havası, gözlerimi alamadığım yeşiliyle beni kendine hayran bırakır. Zeytin bahçeleri, çam ağaçları ve mis üzere havasıyla vücuda ve ruha güzel gelen bir rota burası.
Duvarlarından sarkan morsalkımları ve taş konutlarıyla Yeşilyurt Köyü bölgenin sembollerinden biri haline gelmiş.
Gerçek dinlenme merkezi
Kaz Dağları tarihi köyleri, yürüyüş parkurları ve kamp alanlarıyla gerçek bir aktivite ve dinlenme merkezi. Hafta sonu kaçamağı için de koca bir hafta için de kâfi macera bulabiliyorsunuz. İster çadırınızı alın gidin, ister butik otellerde kalın, kente döndüğünüzde güç deponuz sizi günlerce yönetim edecek.
Kaz Dağları’na ulaşmak için en âlâ noktalar Zeytinli, Kızılkeçili, Güre ve Altınoluk ancak gelin biz gezmeye bölgenin lisanlara destan iki köyünden başlayalım. Yeşilyurt ve Adatepe, Kaz Dağları’nın sembolü olmuş. Rum ustaların ellerinden çıkmış taş konutları, duvarlarından sarkan morsalkımlarıyla sokaklarında dolaşmaya doyamayacağınız hoşlukta köyler diyebilirim.
Adatepe’nin kıssası farklı. Yıllar evvel neredeyse yok olmak üzereyken bir ortaya gelen ileri görüşlü birkaç aydın sayesinde hayata tekrar dönmüş. Artık birçok restore edilmiş konutları ve pırıl pırıl sokaklarıyla tam bir örnek köy. Bir tarafta taştan Rum meskenleri, öteki tarafta Osmanlı’nın ahşap mimarisi. Şayet Adatepe’deyseniz buraların en kusursuz görüntüsü için Zeus Altarı’na kesinlikle uğramalısınız. Rablerin tahtını andıran bu kaya modülü size Edremit Körfezi’nden Midilli’ye kadar nefes kesen bir görüntü sunacak.
Yeşilyurt ismini son devirde biraz daha fazla duyurdu. Köy bir vakitler Rumlar, Türkmenler ve Yörüklerin bir ortada yaşadığı yerlerden biriymiş. Mübadeleyle Rum nüfus bölgeden ayrılmış. Şimdilerde çehresi daha da hoşlaşan köyde birkaç butik otel ve pansiyon var. Sokaklarını gezerken beni en çok etkileyen şeyse bu hoş meskenlerin pencerelerini-bahçelerini süsleyen sardunyalar, badem ağaçları ve onların eşsiz kokuları. Köy meydanındaki yüzyıllık mescide, küçük lakin tatlı Teknoloji Müzesi’ne uğramadan geçmeyin. Ayrıyeten köye has cevizli, tahinli Çetmi tatlısı, gözlemeyle mantı karışımı manlama ve karadut suyunun tadına da bakmalısınız.
Kaz Dağları’nın şu an en çok turist çeken rotalarından biri Hasan Boğuldu Göleti ve Sütüven Şelalesi.
Buz üzere sulara girin
Buradan yolumuzu öteki hoşluklara çevirebiliriz artık. Dokunaklı öyküsüyle ünlenmiş Hasan Boğuldu Göleti ve Sütüven Şelalesi, Kaz Dağları’nın şu an en çok turist çeken rotalarından biri. Hasan Boğuldu Göleti ismini birbirine kavuşamayan iki âşık Emine ve Hasan’dan alıyor. Ağaçlarla çevrili bölgenin etrafı piknik alanı olarak kullanılıyor ve bir de restoranı var. Bölgeye gidenlerin en sevdiği aktivitelerden biriyse bu havuzun buz üzere sularına girmek.
Etrafına yapılan yürüyüş yolları sayesinde çevreyi rahatlıkla gezebiliyorsunuz, su kenarına kadar inebiliyorsunuz. Ayrıyeten yol üzerindeki stantlarda köylülerin dağlardan, bahçelerden topladıkları gereçlerle yaptıkları mesken üretimi eserleri görebilirsiniz. Bölgenin ünlü zeytininden ve peynirinden almak için de yanlışsız adres burası.
Sulu görünümler seviyorsanız Mıhlı Çayı ve civarına da uğramalısınız. Çanakkale tarafındaki Mıhlı Çayı’nın yarattığı turkuvaz rengi havuz gözlere şenlik bir görünüm sunuyor.
Kızılkeçili ise bölgede yaşayan Yörük ve Türkmen kültürüne şahit olabileceğiniz hoş köylerden biri. Köy merkezinde koca koca çınarların altına kurulmuş köy kahvesinde oturup çay içerken halktan birileriyle tatlı bir muhabbet kaçınılmaz. Tahminen bizim üzere, gelin almaya giden davullu zurnalı bir düğün alayına da denk gelirsiniz. Köy meydanında yeniden elişi eserler satan teyzeler var. Sonrasında isterseniz dere kenarına inip çayın üzerine kurulmuş masalarda bir şeyler atıştırabilir ya da köyün üst kısımlarına hakikat çıkarken gözlerinizi yeşile doyurabilirsiniz.
Eğer Adatepe Köyü’ne (üstte) kadar gittiyseniz buraların en mükemmel görüntüsü için Zeus Altarı’na uğramalısınız.
Alpler’den sonra ikinci
Kaz Dağları Ulusal Parkı’na giriş noktalarından biri Zeytinli Köyü. Burası Türkiye kadar dünyanın da en değerli yeşil alanlarından biri olarak gösteriliyor. Oksijen düzeyi Alpler’den sonra ikinci sıradaymış. Denizle ormanın yarattığı eşsiz tabiat buradaki oksijen sarhoşluğunun ana sebebi.
Bölge o kadar özel ki bitki çeşitliliğinden bunu görebiliyorsunuz. 800’den fazla tıbbın 49’u Anadolu’ya, 31’i ise yalnızca ulusal parka endemik çeşitlerden oluşuyor.Eskiden bölgeyi yalnızca alan kılavuzlarıyla gezebilirken artık özgür bırakılmış. Tekrar de alan kılavuzu almanız mümkün. Ulusal park içindeyken diğer bir efsanenin kahramanı Sarıkız’ın türbesine uğrayabilirsiniz.
Tahtakuşlar Köyü tekrar Kaz Dağları’yla özdeşleşmiş yerlerden. Türkmenlerin yükte yaşadığı köy, ismini ahşap işlerinde ustalaşmış Türk uzunluklarından almış. Hala eski Türkmen kültürünün yaşatılmaya çalışıldığı köy, Alibey Kudar isimli bir öğretmenin kurduğu Etnografya Müzesi ile ünlendi. Türkiye’nin birinci özel etnografya müzesi olma özelliğini taşıyor ve birçok ödül de almış. Türkmen kültürüne has gereç, giyecek, alet, halı, çadır üzere birçok malzemeyi bir ortada görebiliyorsunuz.
Oralara kadar gitmişken Şahinkaya Kanyonu, Mehmetalan Köyü ve civarı, Çamlıbel Köyü, Kaz Dağları Seyir Terası’na uğramanızı ve Güre kaplıcalarında kendinizi ödüllendirmenizi şiddetle tavsiye ederim.