Depremin üzerinden iki hafta geçti ve fizikçi Yusuf Karlı üzere, yakınlarına, meyyit ya da canlı, ulaşamayanlar var.
29 yaşındaki Karlı, Avusturya’da fizik doktorası yapıyor.
Depremden bir gün evvel, 5 Şubat’ta, Eskişehir’de konferansa katıldı. Konferanstan sonra Hatay’a geçerek, üniversitede okuyan kardeşlerini ziyaret etti.
30 yaşındaki ablası Ayşegül de Hatay’daydı.
Abla-kardeş bir otobüse binerek, Adıyaman’daki baba konutlarına gittiler. Onlar meskenlerine vardıktan iki saat sonra Adıyaman sarsıldı.
Eski Saray Mahallesi Sıhhat Ocağı Caddesi’ndeki beş katlı aile apartmanı yıkılmadan saniyeler evvel Yusuf, anne ve babasını kirişin altında topladı. Cenin durumunda birbirlerine sarıldılar. Ablası Ayşegül ise odada kaldı.
Karlı anlatıyor:
“Ablamın zati ruhsal ıstırabı vardı. Ondan ses alamadık. Büyük ihtimalle kaygıdan bayıldı, hareket edemedi. Konutumuz yıkılınca babam kayanın altında kaldı ve vefat etti.”
Ayakları taşlar ortasında sıkışan Yusuf, bir esinti hissetti. Başını çevirdiğinde enkazdaki boşluktan gökyüzünü gördü.
Karlı:
“Annemi kucağıma aldım. Enkazın üzerine çıktık. Otuz dakika yardım istedik, gelmedi. Suriyeli arkadaşlar yardım etti, annemi indirdik. Ayağımdaki kırıkların tesirini hissetmeye başladığım için hareket edemez hale geldim. Beni de sırtlarında indirdiler. Yoldan geçen Suriyeli bir arkadaşın otomobiliyle hastaneye gittik.”
Karlı’nın annesi bir ofis sandalyesi buldu ve oğlunu oturtarak, acil servise kadar sürükledi.
Yerde kan gölü vardı.
Ölüler ve yaralılar yan yanaydı.
Elektrik yoktu.
Karlı, kendi yarasına müdahale etmek zorunda kaldı.
Ambulanstan sonra kayıp
Karlı babasını, amcasını, halasını, eniştesini, ninesini kaybetti. Kendisi, annesi, halası ve kuzenleri sağ kurtuldu. Ablası Ayşegül yaralı olarak çıkarıldı.
Karlı:
“Halamın anlattığı; ablam enkazdan çıkarılırken su istemiş. Su vermişler. Yorgana koymuşlar. Yolda götürürken, ambulansı durdurup almalarını sağlamışlar. Nabzına bakmışlar, yaşıyormuş. Şuurunu kaybetmiş.”
Sonrası yok.
Karlı Ailesi, o günden beri Ayşegül’den haber alamıyor. Annesi Adıyaman’daki hastaneleri ve morgları gezdi, ölülere tek tek baktı, kızını bulamadı. Emniyet’e ihbarda bulundular, ses çıkmadı.
Çanakkale’de bir arkadaşının meskeninde kalan ve ayakları kırıldığı için yürüyemeyen Yusuf Karlı ise toplumsal medyadan davetler yaparak, ablasına ulaşmaya çabalıyor.
Karlı:
“Benim kanaatim, bir kente sevk edilirken yolda öldü ve farklı bir kentin morgunda bulunup isimsiz formda gömüldü. Çok düşük bir ihtimal, bir ağır bakımda şuuru kapalı biçimde ve uyanmamış da olabilir. Ancak artık umudum kalmadı.”
Ayşegül Karlı
Karlı, ablasını ararken, onlarca emsal hadiseyle karşılaştıklarını söylüyor. Adıyamanlı bir kişinin arayıp “Cenazemizi Mersin’de morgda bulduk” dediğini anlatıyor. Karlı, “Umarım ablamın da DNA ve parmak izi alınmıştır” diyor.
Karlı’nın annesi DNA örneği verdi.
Eğer kimsesizler mezarlığına gömüldüyse, bu yolla Ayşegül’ü bulmayı umuyorlar. Lakin ortadan geçen 14 güne karşın hiçbir yetkilinin kendilerini aramadı.
Aliye öğretmen
Karlı Ailesi, tek örnek değil.
Onlarca, hatta yüzlerce kayıptan kelam ediliyor.
Onlardan birisi de 55 yaşındaki öğretmen Aliye Gözübüyük.
Aliye GözübüyükHatay’da, yıkılan Mercan Sitesi’de sarsıntıya yakalandı.
Kardeşi Leyla Kaya:
“Ablamı sarsıntıdan bir saat sonra aradım ve telefonu bir beyefendi açtı. ‘Telefonun sahibi hayatta mı?’ diye sordum. Enkazda kaldığını, benimle görüşemeyeceğini, meşgul etmemem gerektiğini söyledi. Telefonu yana baktı. Enkazdakiyle konuşuyor, ‘Sizi kurtaracağız’ diyordu. Konuştuğu kişi ablam mıydı, diğeri mı, bilmiyorum.”
Kaya, sonraki gün Hatay’a gitti.
Enkazın başındakiler Gözübüyük’ün ambulansla götürüldüğünü söyledi.
Kaya, “Aradık, izine rastlamadık. Kimsesizler Mezarlığı’na gittik, bulamadık. Çaresiz durumdayız” diyor.
Ve bir de enkazda bulamayanlar var.
Mesela, 19 yaşındaki Elif Kaya…
Mesela, Haydar ve Merve Mursaloğlu ile iki yaşındaki kızları Alemşah Ada…
Elif Kaya
Mursaloğlu AilesiHaydar ve Merve Mursaloğlu ile iki yaşındaki kızları Alemşah Ada
DNA, parmak izi, fotoğraf
Hatay Valiliği yetkilileri binaların birbirleri üzerine yıkıldığını, enkazların iç içe geçtiğini, bu yüzden kimi cesetlerin başka binalardan çıkabildiğini kaydediyor.
Ya da kendi binasından sağ çıkanların sığındıkları konutlarda yahut devrilen bir binanın altında kalarak, hayatını kaybetmiş olabileceğini belirten yetkililer Hatay Valisi Rahmi Doğan’ın müdafaasının bu halde öldüğünü anlatıyor.
Aynı aileden öteki bireylerin farklı saat ve günlerde enkazdan çıkarıldığını, öbür hastanelere, hatta öteki kentlere sevk edilmiş olabileceğini tabir ediyor.
Yetkililer kimliği meçhul cesetler defnedilmeden evvel parmak izi ve DNA örneği alındığını ve fotoğraflarının çekildiğini söylüyor. Kayıp yakınlarının valiliklere başvurmaları halinde, cenazeleri Kimsesizler Mezarlığı’nda gömüldüyse, pekala bulabileceklerini vurguluyor.
2401 kimliği meçhul cenaze var
Peki, ya Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve öbür vilayetlerdeki enkazlardan sağ çıkarılıp yolda ya da sevk edildiği vilayetlerde hayatını kaybedenler ve buraya gömülenler?
Bu sorunun karşılığını alabilmek için İsimli Tıp Kurumu Lideri Hızır Aslıyüksek’i aradım. Aslıyüksek, dün itibariyle 2401 kimliği meçhul cenazenin bulunduğunu söylüyor.
Her cenazeden DNA örneği aldıklarını ve örneklerin İsimli Tıp Kurumu bünyesindeki İsimli Laboratuvar İşletim Sistemi (ALİS) isimli havuzda toplandığını vurgulayan Aslıyüksek, şu bilgileri veriyor:
“Cenaze yakınından aldığımız DNA örneği, havuzda kimliği meçhul cenazelerle eşleşince diyoruz ki, ‘Cenazeniz şu morgda, şu mezarlıkta, şu numarada. Bu biçimde ulaşabiliyorsunuz.”
Kimliği meçhul 2401 cenazenin kimlere ilişkin olduğu bütünüyle aydınlığa kavuşmayabilir. Zira kimi cenazeler kayıt dışı biçimde yaşayan Suriyelilere ilişkin olabilir. Veya bu cenazelerin yakınları da ölmüş olabilir.
2401 sayısı bütün kayıpları içermiyor da olabilir. 17 Ağustos Depremi’nde bile 5840 kayıptan kelam edilirken; kapsamı, yarattığı hasar ve meydana gelen kayıp itibariyle Kahramanmaraş Depremi’nde kayıp sayısı 2401’i epey aşar.
Depremin birinci iki gününde, sağ çıkarılması mümkün olan tahminen binlerce yurttaş AFAD takımları ulaşmadığı için hayatta kalamadı.
İktidara büyük bir sorumluluk düşüyor.
Dirisini enkazdan çıkaramadınız.
Bari ölülerini bulun.