Türkiye, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 2 büyük zelzele felaketini yaşıyor. Zelzelede on binlerce insan öldü, yüz binlerce insan yerini yurdunu terketti. Sarsıntının yarattığı travma atlatılamazken, RTÜK, BTK ve mahkemeler engellemelere ait birtakım kararlar alıyor.
Deprem bölgesine yardımların geç yahut yetersiz gittiğini söyleyenler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “be namussuz, be ahlaksız, be adi” tenkitlerine maruz kalıyor.
Independent Türkiye’den Abdulhakim Günaydın
100’DEN FAZLA KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
Bununla ilgili olarak Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), provokatif paylaşımlarda bulunduğu savıyla 925 hesap yöneticisinin tespit edildiğini, 134 şahsın gözaltına alındığını, 25 kişinin ise tutuklandığını bildirdi.
TWITTER’A ERİŞİM ENGELLENDİ
Hatta o denli ki daha sarsıntının birinci günlerinde Twitter ve Tiktok başta olmak toplumsal medya platformlarında bant daraltma yaptırımı uygulandı.
Ardından “milli güvenlik ve kamu nizamının korunması” gerekçesiyle Ekşi Kelamlık platformuna erişim pürüzü getirildi.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın teşebbüsü üzerine ilahiyatçı muharrir İhsan Eliaçık’ın “Yaşayan Kur’an Türkçe Meal-Tefsir” isimli kitabına basım, dağıtım yasağı ve toplatma kararı alındı.
Radyo Televizyon Üst Konseyi (RTÜK) zelzele yayınları nedeniyle TELE 1, FOX TV ve Halk TV’ye yayın durdurma ve para cezası verdi.
Erbil merkezli yayın yapan Rudaw ile Avesta Yayınları’nın internet sitesi dahil birçok basın ve toplumsal medya hesabı engellendi.
“PKK/KCK örgütünün propagandasını yaptığı” argümanıyla alınan karar, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün talebi üzerine Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği tarafından alındı.
SİYASİLER YASAK KARARLARINA TEPKİLİ
Bütün bunlar son iki haftada gerçekleşti. Tüm bu yasak ve engellemelere dikkati çeken birçok siyasetçi kararlara reaksiyon gösterdi.
“ELİNİ EKŞİ SÖZLÜK’TEN ÇABUCAK ÇEK”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Twitter’ın en kritik saatlerde kapattığına dikkati çekerek, “Elini Ekşi Sözlük’ten çabucak çek” paylaşımında bulunarak engellemelere reaksiyon gösterdi:
“Twitter’ı en kritik saatlerde kapadılar, yardım çağırılanı duyamadım. Artık de @sozluk’ün sesini kıstılar. Ürettiği palavralardan öteki hiçbir şeye tahammülü olmayan Bağlantı Başkanlığı, elini Ekşi Sözlük’ten çabucak çek!”
“ERİŞİM YASAĞI KABUL EDİLEMEZ”
Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK) Genel Lideri Bayram Bozyel de mahkeme kararıyla Rudaw, Avesta Yayınları ile birçok internet sitesine erişim yasağının getirilmesinin kabul edilemez olduğunu lisana getirdi.
Bozyel, paylaşımında şunları lisana getirdi:
“Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin içlerinde Avesta Yayınları ve Rudaw’ın da bulunduğu birçok internet sitesine getirdiği erişim yasağı kabul edilemez. Konutlarımızı yıkan, canlarımızı alan bilim dışı, gözü doymaz, ahlak mahrumu siyasi zihniyettir. Farklı ve karşıt fikirler değil.”
“Peki sarsıntı felaketinin yaşandığı Türkiye’de pürüz ve yasaklar neyin işareti? Büyük bir sansür dalgasına hazırlık mı yapılıyor?
“KARAR ÇARESİZLİĞİN BİR İŞARETİ”
“Terör propagandası” teziyle erişime kapatılan avestakitap.com’un bağlı olduğu Avesta Yayınları Genel Yayın Direktörü Abdullah Keskin, engelleme kararının her şeyden evvel büyük bir çaresizliğin işareti olduğu görüşünde.
Binlerce insanın enkaz altında olduğu bir periyotta Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) yıllar öncesine dönerek toplumsal medya taraması yaptığını ve içinde site ve toplumsal medya hesaplarının da olduğu hesapların kapatılması için 4-5 klasör dolusu evrak ile mahkemeye başvurduğunu kaydeden Keskin, “Açıkçası sarsıntının olduğu bu güç durumda bunu duyduğumda gündem yapmak gerçek mu yahut gerekiyor mu? diye düşündüm lakin bu yasak bizim için hayatidir. Yayınevini kapatmaktan çok daha beter bir durum, zira bir kitap satışımızı ve kitapçılarla bağlantılarımızı site üzerinden yapıyoruz” diye konuştu.
“BU BİR SANSÜR VE BASKI DALGASININ BAŞLANGICI ÜZERE GELİYOR”
Erişim mani kararının yayınevinin kapısına kilit vurmakla muadil olduğuna değinen Keskin, devamında şunları kaydetti:
“Bu bana güya çok daha büyük bir sansür ve baskı dalgasının başlangıcı üzere geliyor. Zira ilgili, ilgisiz çok ayrıntılı bir tarama yapılmış. Şu periyotta hala bu çeşit şeylere tevessül edilmesi çok şaşırtan olmakla birlikte bir yandan da şaşırdığımı söyleyemem. Hukukçularımız buna karşı itirazlarını yapacak ve hiçbir halde bu mahzurun çalışmalarımızın önünde bir set oluşturmasına müsaade vermeyeceğiz. Çok daha güç devirler gördük ve tüm bunlarla baş edeceğimizi düşünüyorum.”
“SİTE KİTAP SATIŞI YAPAN BİR YER”
Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk de kitap satışı yapılan internet sitesinin yasaklanmasını yanlışsız bulmadığını söyledi.
Kitap yasaklarının yeni bir şey olmadığını ve son periyotlarda muzır heyeti kararlarına değinen Kocatürk, “Mesela son bir muzır şurası kararıyla dünyaca ünlü ve bundan 30 yıl evvel yayınlanmış kitap yasaklandı” dedi.
Türkiye Yayıncılar Birliği Lideri Kenan Kocatürk
Avesta Yayınevi’nin kitap satışı yapan internet sitesinin yasaklanmasını yanlış bulan Kocatürk, “Site kitap satışları yapan bir yer. Ben mahkeme kararını görmedim fakat olağan olarak kitap satışlarının yapıldığı web sitesinin kapatılmasın çok hakikat bulduğumuzu söyleyemiyorum” yorumunda bulundu.
“YASAKLAMALARA KARŞIYIZ”
Sansür ve otosansürle ilgili uzun devirde yaşanan emsal kararlarla bir baskının varlığından kelam eden Kocatürk, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bütün bunlarla birlikte bağımsız yayıncılığımız düşünde ve söz özgürlüğünü savunmaya devam edecek. İnsan hakları üniversal beyannamesinin bize verdiği çoğaltma ve özgürce dolaşma, şiddet içermeyen fikirlerin özgürce dolaşma hakkı üzerine yayıncılık yapan bir dünya yayıncılık bölümüdür. Hasebiyle bütün kitapların özgürce dolaşabilmesi ve yasaklanmasına karşı çıktığımızı belirtmek isterim.”
“SEÇİM SÜRECİNDE BASKILAR AĞIR DEVAM EDECEK ÜZERE GÖRÜNÜYOR”
Eski Şanlıurfa Baro Lideri Mehmet Velat İzol ise ülkenin zati harika bir süreçten geçtiğini ve bilhassa darbe teşebbüsü sonrası OHAL rejiminin fiile bir hale getirilerek yasak ve engellemelerin bir halde devam ettiğine dikkati çekti.
Eski Şanlıurfa Baro Lideri Mehmet Velat İzol
“Maalesef yaşanan, sarsıntıdan sonra yıllardır uygulanan fevkalâde hal bir anda yasakları da karşımıza getirmeye başladı” değerlendirmesinde bulunan hukukçu izol, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ben biraz da bunu seçim sürecine bağlıyorum. Sanırım dün kendi ortalarında seçim tarihini netleştirdiler ve gerisinden da bu türlü muhalif kısımlara bir anda sansür dalgası uygulanmaya başlandı. Aslında bunlara alışkındık fakat muhtemelen bu seçim sürecinde bu baskılar ağır bir halde devam edeceği gözüküyor.”