Siyasetin en temel tarifi ne diye sorsanız “sonuç alma sanatı” derim. Siyaset kadar, sonuç aldığı sürece yanlış yapmanın, makus olmanın kabul edilebilir olduğu öbür bir alan yoktur. Seçim kazandığınız sürece, otoriter olabilir, nefret kabahatleri işleyebilir, yolsuzluklara bulaşabilir, toplumun ekonomik ve toplumsal kazanımlarını elinden alabilir, koca bir ülkeyi yoksullaştırabilir ve daha birçok aksiliğe, ayıba imza atabilirsiniz. Yeniden tüm bunları yapmanıza karşın “başarılı siyasetçi” olarak görülebilir, yolunuzda ölecek ve öldürecek beşerler da bulabilirsiniz. Üstüne üstlük, uyku saati dışında tüm vaktini sizi eleştirmeye adamış beşerler kendileri için size benzeyen bir önder de arayabilirler. En az sizin kadar tehditkar konuşacak, “ayar verecek”, talimatlar yağdıracak, gereksinim olmasa bile orta ara masayı yumruklayacak kadar berbat bir kopyanızı bulduklarında “yürü önümüzde” diyebilirler. Bir de bakmışsınız ki size rakip olmak isteyen siyasetçiler, sizi bir yanlış olarak görmek yerine taklit ediyorlar ve seçmenleri de bundan ziyadesiyle mutlu.
Türkiye’de siyasetin ilerleyişi uzun bir vakittir bu türlü. İktidar ve iktidarın başkanı Erdoğan kendi güçlü olduğu alanda siyaseti inşa ederken, muhalefet sıklıkla onun istediği siyaset alanında uğraş verdi. İktidar ekonomik büyüme, kredilere erişim, toplumsal yardımlar, konut ve araç edindirme, yandaşın kamuda kadrolaşması, altyapı projeleri ile ekonomik bir tatminle seçmen takviyesini artırırken muhalefeti de inanç, kimlik ve ömür biçimi tartışmaları ile boğdu. Kendisi toplumun gerçek gündemine bağlıyken muhalefetin gücünü yapay gündemler ile emdi.
Bugüne gelirsek, bu konforlu siyaseti adım adım kaybetti. Olmayan iktisat siyaseti, ülke tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini üretti. Ekonomiyi toparlasın diye getirilen takımlara bakıldığında, bu takımların önceliğinin ekonomiyi öğrenmek olması gerektiği “piyasalar tarafından satın alındı.” Siyasal bağlantısını, siyaset stratejisini belirleyen takımlarını kaybetti ve yerine yetersiz, birçoklarının düşün dünyası 15 yaş ergenine yakın bir kurmay takım geldi. Sıklıkla “dosta inanç düşmana kaygı veren video” irtibatına başvurdular. Siyasal bağlantısı bırakıp biraz siyaset yapalım deseler ona da “MHP doğal sınırı” geldi. Yalnızca MHP’nin müsaade ettiği hudutlar içinde siyaset yapabilir durumdalar.
Tüm bunlardan çok daha değerli bir değişim daha oldu. Muhalefet iktidarın çektiği siyaset minderinden çıktı, iktidarı kendi siyaset minderine çekti. İnancı, kimliği, ömür biçimini yarıştıran siyaseti terk etti. Yerine üretim ve bölüşüm tartışmasının merkezde olduğu, özgürlükleri ve eşit yurttaşlığı savunan, dışlayıcı siyaset yerine kapsayıcı siyaseti getiren bir “makul”ü inşa etti. Başörtülü kızların başını nasıl örtmesi yahut örtmemesi üzerine yürüyen tartışmaları kot taşlama işinde çalışan başörtülü kızların maruz kaldıkları mesleksel hastalıklara ve emek sömürüsüne getirdi. Sabah erken uyananın topluma birinci bağıran olduğu iktidar bloğuna karşı, toplumu dinleyen bir siyaseti tercih etti. Bakanların istifa etmek yerine af dilemek zorunda bırakıldığı siyasete karşı, kibirden uzak bir anlayışla son seçimde 13.218.754 oy almış parti ile 411.190 oy almış parti, kurdukları masaya doğrusunu yaparak eşit olarak oturdu. Bakın bu çoka karşı makul siyaset nasıl sonuç almaya, oy oranlarına yansımaya devam ediyor.
Gördüğünüz üzere iktidar bloğundaki başta dönek siyasetçiler olmak üzere öne çıkan bir çok ismin boyun damarlarını patlatırcasına bağırarak konuşması, geçtim Alevileri, Kürtleri, Ermenileri, Gezi’yi, kendi halinde bir müzikçiyi bile maksat almaları sıkıntılarını çözmediği üzere büyütüyor. Kendini ekonomik ve toplumsal bir kaosun içinde bulmuş toplumu daha fazla kutuplaşmaya itmeleri, kendi kutuplarını büyütmediği üzere küçültüyor. Hedefleştirme siyaseti, kendilerini amaç haline getiriyor.
Çok partili hayata geçtiğimizden bu yana neredeyse kesintisiz ilerleyen bir siyaset çizgisi var. Bu çizgi CHP ve CHP’yi amaç alan sağ siyaset sınırı. Türkiye siyasi tarihini CHP ve CHP tersliği üzerine kurulmuş sağ siyasete indirgeyebiliriz. En temelinde CHP’yi toplumun zihnininde travmalaştırmaya çalışan bu siyasetin en güçlü olduğu devir, siyasal İslamcı partilerin çıkışı ve devamında AKP’nin kurulduğu periyot. Bilhassa de 2000’li yılların başından bu yana sağ siyasetin maksadının merkezinde CHP vardı. Pekala bu uğraş başarılı oldu mu sorusuna birlikte cevap arayalım.
Görüldüğü üzere 100. yılına giden CHP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı toplamda yüzde 41,8 iken 21. yılına giren AKP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı yüzde 56,2. Keza 53. yılındaki MHP yüzde 61,2, 10. yılındaki HDP yüzde 79,5 ve 4. yılındaki Düzgün Parti yüzde 49,7 asla oy vermem diyen bir seçmen kümesine sahip. Çoka karşı makulün nasıl sonuç alacağına dair en uygun örneği sanırım bugünkü CHP oluşturuyor. Bugünkü diyorum zira 100. yılına giren partinin en düşük zıtlığa sahip olması, bugünkü CHP idaresinin büyük başarısıdır. Birinci seçimin sonucunu belirleyecek en değerli ögelerden birinin bu durum olduğuna inanıyorum.
Ertan Aksoy
[email protected]