Kapıkırı Mahallesi’nde yer alan Herakleia Antik Kenti’nde, Endymion Kutsal Alanı ile Göl Kalesi’nde gerçekleştirilen hafriyat çalışmalarında çeşitli yapılar ortaya çıkarıldı, kıymetli bilgilere ulaşıldı.
Kazı Lideri, Selçuk Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeliha Masraf Büyüközer, antik devirde bir liman kenti olan Herakleia’nın vakit içinde körfezin ağzının kapanmasıyla oluşan Bafa Gölü’nün kenarında yer aldığını belirtti.
Büyüközer, elde edilen bulguların antik kent hakkındaki genel görüşleri ve bilinenleri değiştirmeye başladığını, 13. yüzyılda Türklerin bu bölgeye gelmesiyle antik kentin terk edildiğini lisana getirdi.
Kazılarda elde edilen kıymetli bilgilerden birinin kalenin beylikler periyodunda Menteşe Beyliği tarafından 15. yüzyılda kullanıldığı tarafında. Elde edilen buluntuların birçoğunun da Beylikler ve Erken Osmanlı Devri yüklü olduğu öğrenildi.
Prof. Dr. Büyüközer, Menteşe Beyliği’nin kurulduktan sonra bu kaleyi de kullanmaya başladığını belirtti. Hafriyat çalışmalarında kalenin içinde küçük yerlerin inşa edildiğini tespit ettiklerini belirten hafriyat lideri, bu yerlerden birisinin demir atölyesi olarak kullanıldığını söz etti.
“HERAKLEİA’NIN SON SAKİNLERİ OLABİLİR”
Büyüközer ayrıyeten, Güney Hellenistik Kule’de Herakleia’nın son sakinlerine ilişkin olabilecek sekiz iskelet açığa çıktığını, bu iskeletlerin kentin antropolojik çalışmaları açısından epeyce değer arz ettiğini söyledi.
Büyüközer, “Kapıkırı Köyü’nün girişinde yer alan ve antik devirde kentle limanın irtibatını sağlayan Liman Kapısı’nın güney duvarında sağlamlaştırma çalışmaları yaptık, kapının ön tarafında bulunan taş döşeme yolu kazarak, ziyaretçilerin kullanımına açtık” diye konuştu.
Milattan sonra 7. yüzyıldan itibaren Sina Yarımadası’ndan kaçan Hristiyanların Latmos Dağı’na yerleştiklerini lisana getiren Büyüközer, burada büyük manastır kompleksleri inşa ettiklerini belirtti.
Büyüközer, Bafa Gölü içinde kalan Bazilika, Herakleia’nın güneyindeki burun üzerinde yer alan Göl Kalesi ve Kapıkırı Adası’ndaki manastır kompleksinin kentteki Bizans periyodu inşa faaliyetlerini gösterdiği bilgisini verdi.
13. yüzyılın ortalarında Milas’ta Menteşe Beyliği’nin kurulmasıyla, kentteki siyasi hakimiyetin değiştiğini ve Hristiyanların bölgeyi terk etmek zorunda kaldığına işaret eden Büyüközer, 18. yüzyılda yerleşik hayata geçen Türk göçerlerin, kentin üzerine Kapıkırı köyünü kurduklarını hatırlattı.
ENDYMİON VE SELENE’NİN AŞKI
Herakleia’nın bulunduğu coğrafyanın antik devirde çoban Endymion ile Ay Tanrıçası Selene aşkının yaşandığı yer olduğunu vurgulayan Büyüközer, “Bu nedenle Selene, Latmos Dağı’na aşkla dokunur, ışıltısıyla Bafa Gölü’nü gümüş bir tepsi üzere parlatır. Bafa Gölü, günümüzde dolunayın en hoş yansıdığı yerlerden biridir” tabirlerini kullandı. (AA)