İbn-i Sina kimdir? İbn-i Sina’nın eserleri nelerdir?

İbn Sînâ, Buhara yakınlarındaki Efşene köyünde (Özbekistan) 980 civarında dünyaya gelmiş ve 1037 yılında Hemedan kentinde (İran) ölmüştür. Tıp ve ideoloji alanına tartı verdiği değişik alanlarda 200 kadar kitap yazmıştır. Batılılarca çağdaş Orta Çağ biliminin kurucusu ve doktorların lideri olarak bilinir; “Büyük Üstat” ismiyle de tanınır. Tıp alanında yedi yüzyıl boyunca temel kaynak eser olarak süregelen “El-Kanun fi’t-Tıb” (Tıbbın Kanunu) isimli kitabı ile ünlenmiş ve bu kitap, değişik Avrupa üniversitelerinde 17. yüzyıl ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak okutulmuştur.

İbn Sînâ’nın en yanlışsız resmedildiği taş resmi (İbn Sînâ Türbesi ve Müzesi, Hemedan, Hemedan Eyaleti, İran)

İbn Sînâ, Kuşyar isimli bir tabibin yanında tıp eğitimi almıştır. Değişik bahisler üzerine, 240’ı günümüze kadar gelen 450 kadar makale yazdı. Elimizdeki yazılarının 150 tanesi ideoloji, 40 tanesi de tıp üzerinedir. Yapıtlarının en ünlüleri, ideoloji ve fen hususlarını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitabü’ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ile El-Kanun fi’t-Tıb’dır (Tıbbın Kanunu). Bu iki eser, Orta Çağ üniversitelerinde okutulmasıyla birlikte, Montpellier ve Louvain’de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.

Sâmânî sarayı kâtiplerinden Abdullah bin Sina’nın oğlu olan İbn Sînâ; babasından, akabinde ünlü alım Nâtilî’den ve Hanefi fakihi İsmâil ez-Zâhid’den dersler aldı. Geometri (özellikle Öklid geometrisi), mantık, fıkıh, sarf, nahiv, tıp ve doğabilim üstüne çalışmalar yaptı. Farabi’nin el-İbane’si aracılığıyla Aristoteles ideolojisini ve metafiziğini öğrenip, hastalanan Buhara prensini iyileştirince (997), saray kütüphanesinden yararlanma imkanına kavuştu. Babası ölünce, Gürgan’da Şirazlı Ebu Muhammed’den dayanak gördü. Tıp Kanunu kitabını da Gürgan’da yazdı. Çağında tanınan bütün Antik Yunan filozoflarının ve Anadolu doğacılarının yapıtlarını incelemiştir.

İbn-i Sina’nın 1271 yılında yapılmış bir tasviri

ESERLERİ

* El-Kanun fi’t-Tıb, (ö.s), 1593, “Tıpta Kanun”

* Kitabü’l-Necat, (ö.s), 1593, “Kurtuluş Kitabı”

* Risale fi-İlmi’l-Ahlak, (ö.s), 1880, “Ahlak Konusunda Kitapçık”

* İşarat ve’l-Tembihat, (ö.s), 1892

* Kitabü’ş-Şifâ, (ö.s), 1927, “İyileşme Kitabı”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir