İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesi üzerine başlayan ve ülkede onlarca kişinin vefatına yol açan protestolara ait olarak, “Eleştiri ve protesto ile düzensizlik ve kaos ortasındaki hudut belirlenmelidir. Karışıklık ve kaos dünyanın hiçbir yerinde kabul edilemez” dedi.
Reisi, Mahsa Amini’nin vefatının akabinde ülkede başlayan ve 12 gündür devam eden protestolarla ilgili olarak açıklamalarda bulundu. Mahsa Amini’nin vefatının herkesi üzdüğünü ve olayın yargıya intikal ettiğini belirten Reisi, Amini hastaneye kaldırıldığında Semerkant’ta bulunduğunu ve hadisenin soruşturulması için yetkililere talimat verdiğini söyledi.
Amini’nin vefat haberini aldığında ise ailesini arayarak, başsağlığı dilediğini aktaran Reisi, “Bunun benim ve her İranlı için acı bir haber olduğunu ve mevzunun takipçisi olacağımı kendilerine söyledim. Mevzunun takipçisi olmak bizim görevimiz, unsurumuz şeffaflık ve adaletin uygulanmasıdır” sözlerini kullandı.
“Adli Tıp Kurumu, mevzuyu inceleyip görüşünü açıklayacak”
Mahsa Amini’nin vefatının isimli tıp tarafından incelendiğini ve en son raporun birkaç gün içinde açıklanmasını beklediklerini söyleyen Reisi, “Kurumlar tarafından ön raporlar verildi fakat son görüş şimdi sunulmadı ve elbette en son görüşün yargı sistemi tarafından verilmesi gerekiyor. İsimli Tıp Kurumu, mevzuyu inceleyip görüşünü açıklayacak biz de bu kurumun kesin raporunu bekliyoruz” diye konuştu.
Ülkede 2005’ten bu yana vazife yapan ve ‘ahlak polisi’ olarak bilinen İrşad devriyesine yönelik tenkitleri de kıymetlendiren Reisi, şunları kaydetti:
“Bu süreçte kolluk güçlerinin tekniğine ait medyada, gazetelerde ve kamuoyunda yorumlar yapıldı. Teklifler ve tenkitler var. Ne bu tartışma ne de bir kanun ve kararın genel uygulaması konusunda olumlu ve olumsuz görüşlerin lisana getirilmesinden korkmalı.
Farklı görüşler alınmalı ve söz edilmelidir. Bunun uygulanma yolunun yanlış olduğu düşünülüyorsa ve yeni fikirler varsa bu yeni görüşler tartışılıp uygulanabilir. Bedeller değiştirilemez fakat kanunun uygulanma hali tartışılabilir.”
İran Cumhurbaşkanı, İrşad devriyesinin uygulamalarının yine gözden geçirilip geçirilmeyeceğine dair ise, “Yasanın uygulanmasında en uygun sistemler dikkate alınmalıdır. Muhalif görüşler için platform sağlamalıyız. Hükümet bu görüştedir” dedi.
Ülkede ölümlere yol açan protestolardaki şiddet aksiyonlarını ‘düşmanların komploları’ olarak nitelendiren Reisi, “Tartışma, tenkit ve hatta kimi problemler hakkında protestolar yanlış değildir. Tenkit ve protesto ile düzensizlik ve kaos ortasındaki hudut belirlenmelidir. Kaos ve kaos dünyanın hiçbir yerinde kabul edilemez” tabirlerini kullandı.
Nükleer mutabakatla ilgili görüşmeler
Nükleer mutabakata ait değerlendirmelerde de bulunan Reisi, geçen haftaki New York ziyareti sırasında Avrupalı önderlerle görüşmelerinde ülkesinin muahedeye dönüş için güçlü garantiler istediğini bir kere daha vurguladığını söyledi.
Avrupa ülkelerinin ABD karşısında bağımsız hareket edemediğini söz eden Reisi, “Sayın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığım görüşmede nükleer müzakereler konusu gündeme geldi. Adil bir muahede istediğimizi vurguladık. Kendisi ABD’nin muahededen tek taraflı çekilmesinden sonra Avrupalıların taahhütlerini yerine getirmediğini de kabul etti” dedi. (AA)