Akdeniz’de dört sivil toplum kuruluşunca (STK) kurtarılan göçmenler için İtalya’nın inançlı liman tahsis etmek yerine yalnızca iki gemideki göçmenleri “seçerek” ülkeye alması gündemdeki yerini korurken, Bakan Piantedosi’nin açıklaması tartışma yarattı.
Piantedosi’nin dün Milano’da katıldığı bir toplantıda, son çıkardıkları bakanlar kararnamesi doğrultusunda, iki STK gemisinin güvertelerinden inmelerine müsaade verilmeyen göçmenlerle limandan ayrılması gerektiğini söz ederken, göçmenleri “artık yük” olarak tanımlaması farklı bölümlerden reaksiyonlara yol açtı.
Ana muhalefetteki Demokratik Parti (PD) başkanı Enrico Letta, “Kabul edilemez bir dil” diyerek, Piantedosi’nin kelamlarına reaksiyon gösterdi.
PD ayrıyeten Piantedosi’yi parlamentoya bilgi vermeye çağırdı.
Katolik Kilisesi’nin İtalya’daki en yetkili kurumlarından İtalya Episkoposlar Konferansı (CEI) Lider Yardımcısı Başpiskopos Francesco Savino da, “Bazı sözleri duyduğumda endişeleniyorum. Söylediklerimin sorumluluğunu alıyorum. ‘Seçici kabul’ sözünü duyduğumda korkuyorum ve vicdanım rahatsız oluyor. Bu göçmenlerin kimilerinin ‘artık yük’ olduğunu duyduğumda endişeleniyorum.” dedi.
Pek çok toplumsal medya kullanıcısı da Piantedosi’nin kelamlarının “insanlık dışı” olduğu tarafında yorumlar yaptı.
Eski Anayasa Mahkemesi Lideri Giovanni Maria Flick de La Repubblica gazetesine verdiği demeçte, Piantedosi’nin göçmenleri kurtaran STK gemilerine yönelik izlediği stratejinin hem deniz hukukunu hem de İtalyan anayasasının ilgili unsurlarını ihlal ettiğini savundu.
Piantedosi ise kendisine kullandığı tabirler nedeniyle gösterilen yansılar üzerine “kimseden insan hakları konusunda ders almayacağını” belirtti.
Öte yandan, İçişleri Bakanı’nın gelecek hafta içinde parlamentoya bilgi vereceği basına yansıdı.
Gemilerden inmesine müsaade verilmeyen göçmenlerden eylem
İçişleri Bakanı’nın bahsettiği Katanya Limanındaki iki STK gemisinden biri olan Humanity-1’de karaya çıkmasına müsaade verilmeyen 35 göçmenden birçoğunun açlık grevi başlattığı bildirildi.
Humanity-1’ın bağlı olduğu Almanya merkezli SOS Humanity isimli STK de göçmenleri tahliye etmelerine pürüz olan İtalyan hükümetine karşı bugün yargı yoluna başvurdu. Humanity-1’den 144 sistemsiz göçmen denetimler sonucunda tahliye edilmişti.
Fransa merkezli Hudut Tanımayan Doktorlar’a (MSF) ilişkin Geo Barents’te de tahliyelerine müsaade verilmeyen göçmenler gemiden “Bize yardım edin” yazılı dövizler açıp, “Yardım edin” formunda slogan atmıştı. Geo Barents’ten 358 göçmen tahliye edilmişti.
Avrupalı STK’ler, İtalya’nın milletlerarası deniz hukukuna nazaran denizde kurtarılanların karaya çıkarılması gerektiğini savunuyor.
Diğer yandan, Akdeniz’de kurtardığı 234 göçmenle İtalya ve Malta’dan inançlı liman talep eden lakin bu davetlerine cevap alamadığı için açık denizde bekleyişi süren Sos Akdeniz isimli STK’nin Ocean Viking gemisine Fransa’dan olumlu karşılık geldi. Fransa, kısa mühlet evvel bu gemideki göçmenlerin kimilerini alacağı sinyalini vermişti.
Akdeniz’deki sistemsiz göç sorunu
Akdeniz’in İtalya, Malta ile Libya ortasında kalan bölgesi, son yıllarda Afrika’dan Avrupa’ya geçişte sık kullanılan sistemsiz göç rotalarından biri olarak öne çıkıyor.
Deniz ve hava şartlarının yeterli seyrettiği günlerde kelam konusu güzergahta göç hareketliliği ağırlaşıyor.
Denizde yardım daveti yapan sistemsiz göçmenleri, Avrupalı devletler yerine çoklukla Avrupa menşeli STK’ler kurtarıyor.
Akdeniz’i geçebilen ya da kurtarılan göçmenlerin Avrupa’da birinci ayak bastıkları yer, ekseriyetle İtalya oluyor. İtalya’nın göçmenleri kurtaran STK gemilerine limanlarını açmaması milletlerarası boyutta tartışmalara neden oluyor.
Aşırı yüklü teknelerin alabora olması ya da seyahatte açlık ve susuzluk yüzünden her yıl çok sayıda göçmen, Akdeniz’i geçmeye çalışırken hayatını kaybediyor.