Kahramanmaraş merkezli iki zelzelenin 11 vilayette yarattığı yıkımın boyutları her geçen gün artmaya devam ederken, enkaz altından çıkarılan çocukların ve bebeklerin kaçıldığı tezi gündeme geldi.
World Human Relief (WHR) Dünya İnsani Dayanışma Derneği’nin Uluslararası Bağlantı ve Aile Program Koordinatörü ve Uzman Klinik Psikolog Şule Parıltı Orhan ”Bu süreçte çok sayıda refakatsiz çocuk ile karşılaştık. Uzmanlar olarak onlar ile irtibata geçtik. Akrabaları ortasından bildikleri, inançta hissettiği yahut onlara bakım sağlamaya istekli yetişkinlerin nezaretinde olan bu çocuklar için izlenmesi gereken sağlıklı ve yasal süreci aktardık” dedi.
Önce Çocuklar ve Bayanlar Derneği ise zelzele bölgesindeki refakatsiz çocukların tarikatlar tarafından kaçırıldığı, kendilerini aileleri olarak tanıtan bireylere yahut organ mafyalarına teslim edildiğine dair tezler üzerine kabahat duyurusunda bulunulacağını açıkladı.
Not: İçeriğimizde yer alan küçük çocuk/bebeklerin yüzlerini ve irtibat bilgilerini arama çalışmalarına yardımcı olması maksadıyla kapatmadık. Çocukların bulunması halinde bizimle toplumsal medya hesaplarımızdan irtibata geçebilirsiniz.
Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 şiddetindeki zelzeleler büyük bir yıkıma neden oldu. 11 vilayette de kuvvetli biçimde hissedilen sarsıntıda meyyit sayısı artmaya devam ediyor. Açıklanan son resmi bilgilere nazaran, 36 bin 187 kişi hayatını yitirdi.
Enkaz altında yapılan çalışmalar sonrası yurttaşı derinden yaralayan bir sav gündeme geldi. Enkaz altından kurtarılan çocukların ve bebeklerin olay yerinden kaçırıldıkları öne sürüldü. Depremzede aileler ya da yakın akrabalar çocuklarının kayıp ilanlarını toplumsal medyada paylaşmaya başladı. Bu kayıp ilanları her geçen gün artmaya devam ederken, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, 1362 refakatsiz çocuğun bakanlık sistemine kayıtlı olduğunu, bu çocuklardan 369’unun kimlikleri tespit edilerek, ailelerine teslim edildiğini kaydetti.
Enkaz altından kurtarılan çocukların kaybolduğu ya da kaçırıldığı argümanı 17 Ağustos 1999 Marmara Sarsıntısında de gündeme gelmişti. Depremzede çocukların nasıl korunması gerektiği konusunu World Human Relief (WHR) Dünya İnsani Dayanışma Derneği’nin Uluslararası Alaka ve Aile Program Koordinatörü ve Uzman Klinik Psikolog Şule Parıltı Orhan ile konuştuk.
World Human Relief (WHR) Dünya İnsani Dayanışma Derneği, zelzelenin meydana gelmesi sonrası yurttaşın her türlü gereksinimini karşılamak için Hatay’da çalışamalarına devam ediyor. Uzman Klinik Psikolog Şule Parıltı Orhan, yetkililerin refakatsiz kalan çocuklar için acil tedbirler alması gerektiği konusunda ihtarlarda bulundu.
”Öncelikle bu çok önemli bir husus. Hepimizi yasa boğan bu kadar büyük bir afet sonrası refakatsiz çocuklar için çok sıkı tedbirler alınmalıdır. Sığınacak kimsenin olmaması her bir çocuk için ezici bir yalnızlık üretir. Ailesine yahut yakınlarına ulaşamayan refakatsiz çocuklar, bakım ve korunmadan mahrum kaldıkları için en korunmasız ve istismara açık kümesi oluştururlar” diyen Şule Parıltı Orhan, ”Bu çocuklar ismine yapılacak tüm aksiyonlar milletlerarası standartlarda belirlenen prensipler ile uygulanmalıdır. Çocukların tüm temel gereksinimlerinin karşılanıp karşılanmadığı ulusal yahut mahallî refah sistemleri tarafından muhakkak aralıklarla uzman psikologlar eşliğinde denetlenmelidir. İzlenecek tüm adımlar çocuğun üstün faydası, fizikî ve ruh sıhhatini korumak hedefli olmalıdır” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Şule Işık Orhan, alanda çalışan grupların ve yardım için bölgede bulunan gönüllülerin refakatsiz çocuklar ile müsabakası durumunda çocuğu korumak ismine izlenmesi gereken adımları şöyle anlattı;
”Çocuklar kendini tanıtamama, hislerini hissedememe, reaksiyon verememe, bulunduğu ortamı ya da durumu tam algılayamama üzere şok belirtileri ve çok endişe yaşayabilir.
•Öncelikle sakin olmalı, çocuklara karşı çok abartılı yansılar vermeden kendinizi tanıtarak çocuğun durumunu anlamaya çalışmalı,
•Çocuğun enkazdan çıkarıldığı yahut o anda bulunduğu bölgenin, adresi, vilayet, ilçe, mahalle, apartman, tarih, saat bilgisi tespit edilerek kaydedilmeli,
•Çocuğun müsaadesi yahut atağı olmadan çocuğa dokunmamalı, sarılmamalı. Temas etmeniz gereken bir durum olur ise müsaade alınmalı,
•Çocuğun yaralanıp yaralanmadığı tespit edilerek tehlikeli olabilecek bir yarası varsa en yakın sıhhat grubu ile irtibata geçilmeli,
•Yakınları olduğunu belirten bireyler var ise çocukların o anda şahıslara verdikleri yansılar denetim edilmeli. Bu bireylere çocuğu ve onları korumak, güvenliğini sağlamak ismine bu adımları atmanız gerektiğini tabir ederek Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’na (ALO 183) ya da kolluk kuvvetlerine bildirildirmeli ve çocuğu kimseye teslim etmemelisiniz.”
Deprem bölgesinde çok sayıda refakatsiz çocuklar ile karşılaştıklarını lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Şule Parıltı Orhan kelamlarına devam etti: ”Bu süreçte çok sayıda refakatsiz çocuk ile karşılaştık. Çocuklar, kederini ağlayarak anlatır. Bağırarak, vurup kırarak anlatır. Bazen ise içine kapanarak, susarak anlatır. Uzmanlar olarak onlar ile irtibata geçtik. Akrabaları ortasından bildikleri, inançta hissettiği yahut onlara bakım sağlamaya istekli yetişkinlerin nezaretinde olan bu çocuklar için izlenmesi gereken sağlıklı ve yasal süreci aktardık. Kardeşleri var ise bir ortada olmalarını vurguladık. İnsan emek verdiği kadar anne olur, baba olur. Lakin bunun için ebeveynlik, bağlantılar, evlilik ve çatışma tahlili, çocukların dünyası hakkında gereğince okumak, öğrenmek gereklidir. Bu sebeple bu ailelere ve çocuklara uzun vadeli psikoeğitimler sağlanması koşuldur.”
‘‘Koruyuculuk yapan yetişkinlerinde tıpkı travmaya maruz kalan bireyler olması nedeni ile onlarında ruhsal takviye gereksinimi olduğunu gözlemledik. Bu sebeple alanda karşılaştığımız çocukların ve gözetici ailelere insani yardım sağlandıktan sonra onları travma belirtileri hakkında bilgilendirerek bu süreçte çocuklara nasıl dayanak olmaları, onlara süreci nasıl aktarmaları gerektiğine dair kısa müddetli çalışmalar yaptık, yapmaya devam ediyoruz. Uzun vadede terapi takviyesi sağlamak ismine ise Milletlerarası Travma Tedbire ve Rehabilitasyon Merkezlerimizde (UTÖMER) fiyatsız, online ve yüz yüze psikoterapi çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Depremzede olan çocukların ruhsal sıhhati için inançlı ortamın sağlanması gerektiğini işaret eden Şule Parıltı Orhan, ”Ailesinden farklı düşmüş çocuklar afet durumlarında kayıplar, yıkımlar ile tıpkı vakitte sevdiklerinden apansız ve birçok vakit acı verici şartlarda kopmaktan ötürü ağır acı çekerler. Ruhları da yaralanan bu çocuklar travma sonrası gerilim bozukluğu belirtileri gösterebilir. Ömürlerini sürdürmekte zorlanabilirler. Bu çocukların ruhsal sıhhati için en kıymetli öge inançlı ortam, temel muhtaçlıklar, bakım ve beslenme imkanlarının erkenden karşılanmasıdır. Kriz durumlarında iç dünya ve çevresel tesirlerin ortasındaki alakayı, kişinin ahengini ve başa çıkmasını kolaylaştıracak biçimde düzenlenmesine takviye olan psikososyal dayanak çalışmaları yapılmalıdır’‘ tabirlerini kullandı.
Önce Çocuklar ve Bayanlar Derneği, sarsıntı bölgesindeki refakatsiz çocukların tarikatlar tarafından kaçırıldığı, kendilerini aileleri olarak tanıtan bireylere yahut organ mafyalarına teslim edildiğine dair argümanlar üzerine hata duyurusunda bulunulacağını açıkladı.
Dernek tarafından yapılan açıklamada, “Sahadan iletilenlere nazaran, enkazdan sağ kurtarılan çocuklarımızın resmi kurumlara bildirimlerinin yapılmadığı ve kayıtlara geçmesinin sağlanamadığı örnekler bildirilmektedir. Bunların yanı sıra, derneğimize ve öteki kurumlara yapılan ihbarlara nazaran, refakatsiz çocuklarımızın yetkili devlet kurumlara değil, çocukların akrabaları olduğunu söyleyen kimselere, tarikatlara yahut organ mafyalarına da teslim edildikleri bildirilmektedir” denildi. Önce Çocuklar ve Bayanlar Derneği’nin 7 Şubat Cuma (yarın) saat 12.00’de Antalya Adliyesi’nde yapacağı cürüm duyurusuna davet için hazırladığı basın açıklaması şöyle:
