İBB Genel Sekreter Yardımcısı ve Kent Plancısı Dr. Buğra Gökçe, tv100’de Ece Üner’in konuğu oldu.
Programda 10 vilayette 35 binden fazla vatandaşımızın hayatını kaybetmesine neden olan iki büyük sarsıntının akabinde zelzele güvenliği ve yapı dayanıklılığı yine gündeme geldi.
Gökçe’nin mümkün “Büyük İstanbul Depremi” ile ilgili şunları söyledi:
“Yasa gereği AFAD’ın sorumluluğunda sarsıntı toplanma alanları var. İstanbul’da sarsıntı toplanma alanları belirlenmiş vaziyette.
Biz belediyenin bütçesinin tamamını ayırsak İstanbul’daki yapı stoğunu ayağa kaldırıp yenileme bahtına sahip değiliz. Türkiye Cumhuriyeti’nin toplam gayri safi yurtiçi hasılasının kıymetli bir kısmını ayırsanız da İstanbul’un problemini 3-4 yılda çözebileceğiniz bir durum oluşmaz.
“TOPLAMDA 90 BİN RİSKLİ BİNA VAR”
Geçtiğimiz Avcılar’da birinci yıkıma başladığımız bir örnek var. Bizim 6356 sayılı ömürüz, yani riskli yapıyı belirleyen maddede; şayet o yapı boşaltılacaksa yanın malikine kira yardımı yapılır unsuru var. Bunun da skalası var. İstanbul özelinde bin 150’den bin 550 liraya çıktı. Meğer bu paralara meskenini boşaltmak isteyen mesken sahibi de olmaz. İstanbul’da daha ileri bir noktadayız. Kira fiyatları çok çok üstünde. Yasa mesken sahibine kira yardımı yapınız diyor. Artık İstanbul’da bu yapıların yüzde 60’ında kiracılar oturuyor. Yasa kiracıya bir seferlik yardım yapılmasını öngörüyor. Biz, kuvvetli bir formda Meclis’e de götürdük, 4 bin 500 lira kadar kira yardımı yapacağız ve bu yardımı mesken sahibine değil; içerisinde oturana yapacağız. Bunu da en riskli olduğunu bildiğimiz; 30 bin riskli bina var. İstanbul’da toplamda 90 bin riskli bina var.
Biz bu yapıları kendilerimiz uğraşsak da çıkartıp yapamıyoruz. İki sebebi var: Birincisi ben bu verdiğiniz yardımla ben nereye gideceğim diyor. Orada oturmak zorunda olanlar, esasen dar gelirli vatandaşlarımız. İkincisi ise, çıktığınızda yeniletmeniz lazım. Şu anda yağmur üzere ‘İstanbul Yenileniyor’a talep geliyor. Fakat bu talepler zelzele sonrası patladı.
“STRES BİRİKMESİ VAR”
Uzmanların hepsi farklı farklı anlatıyor. Hepsinin ortak olduğu bir şey var. Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın Marmara Denizi içerisinden geçen kısmında bir gerilim birikmesi var. Gölcük sarsıntısında kırılmış bir dönüm var. Gölcük’ten Marmara Denizi’nin bittiği ve Tekirdağ açıklarına kadar geçtiği kısımda çizgi var. Bu hatta bir kırılma olması çok bekleniyor. Bu kırılma alışılmış ki öncelikle denize bakan ilçelerimizde daha fazla hissedilmesi mümkün. Aslında çok da fazla düşünmeye gerek yok. Düzce’de zelzele oldu Avcılar’da bina yıkıldı. Yumuşak çizgimiz ve toprak yapısı da sıvılaşma seviyesi yüksek ilçelerimiz olduğunu da biliyoruz.
İnanılmaz konut dokularının olduğu yapılarımız var. Hasebiyle İstanbul’un geneline yayılmış bir risk var. İstanbul’un kuzeyine yanlışsız gidildikçe riskimizin azaldığını temel olarak söyleyebiliriz. Sıkıntıyı İstanbul sarsıntısı İstanbul’u tesirler diye anlatmamız yanlış. Bu fay Marmara Denizi’nden geçiyorsa İstanbul’a ne kadar yakınsa Bursa’ya da yakın. Koca bir Marmara Bölgesi’ni etkileyebilecek bir çizgi. Burası ülkenin endüstriyel de merkezi ve kalbi burası. Burası ulusal güvenlik sorunu olabilecek bir bölge.”