İlk kere 1932’de, o günlerden bu yana dış görünümü pek de değişmemiş olan sayfiye merkezi Lido Adası’nda yapılan dünyanın birinci memleketler arası sinema aktifliği La Mostra, 2. Dünya Savaşı boyunca duraksayıp, 1970’li yıllarda da bir müddet soluksuz kalınca, kâğıt üzerinde biraz daha genç gözükmekte…
Bu akşam yapılacak açılış merasimi sonrasında, ana akım Amerikan sinemaları yelpazesinin “bağımsız yaratıcı sineması örnekleri” olarak tanımlanan ucunda yer alan Noah Baumbach’ın, bu kış Oscar’larda başa güreşeceği söylenen “White Noise” isimli uzunca (110 dakika) aile tablosu izlenecek. Adam Driver’ı da Venedik’e getiren bu sinema, günlük meselelerle boğuşan bir ailenin, her bireyinin farklı varoluşcu dürtü ve sorgulamalarıyla beslenen ortak ömür hikayesi olarak özetleniyor…
“White Noise” açılış sineması lakin Altın Aslan yarışına katılan 23 sinemanın dışında değil. Bu nedenle de ana seçkinin temel niteliklerinin ülkü simgesi olarak niteleyebileceğimiz bir yapıt. Öncelikle, Venedik’te birinci defa görücüye çıkan bu sinema, sinema salonları yerine, yalnızca cep telefonu, bilgisayar ya da televizyon ekranlarında izleyebileceğiniz bir Netflix üretimi. Üstelik bir Amerikan filmi!… Neden üstelik? Zira, ana seçkideki 23 sinema içinde, üçü ortak imal olmak üzere tam 10 ABD imali var! Noah Baumbach yanında, Darren Aronofsky, Andrew Dominik, Todd Field, Frederick Wiseman üzere isimler de yer almaktalar. Bu ortada, müsabaka dışı sunulan sinemalar seçkisinde, ortalarında Oliver Stone ve Paul Shrader üzere isimlerin de bulunduğu altı Amerikalı direktörün daha davet edildiğini vurgulamak gerekir.
Dünya sinemasının çoksesliliğini yadsımayan La Mostra’da, Altın Aslan adaylarının toplandığı ana seçkinin
İkinci sırasında, üç ortak imal dahil toplam yedi sinemayla Fransız sineması geliyor. İtalyanlar, dört sinemayla üçüncü sırada kalmışlar…
Ne keyifli ki Alejandro İnarritu ülkesi Meksika’ya dönmüş. Neyse ki maruz kaldıkları tüm baskılara rağmen, İranlı direktörler pes etmiyorlar : Geçen ay hükümeti eleştirdiği için tutuklanan ve ertelenen altı yıllık mahpus cezasının infazına karar verilen Jafar Panahi ile, daha az tanınan meslektaşı Vahid Jalilvand da Altın Aslan adayları ortasında yer almaktalar. Uzak Doğu’nun tek sesi Kôji Fukada ise Japonya /Fransa ortak üretimi sinemasıyla yarışacak…
Bu bağlamda, Altın Aslan yarışı, bizdeki pazarcı lisanıyla, tam mostralık bir vitrin! …
Ancak içeriye girince, ikinci bir merkezle burun buruna geliyorsunuz: Farklı bir heyetin verdiği farklı mükafatları olan “Orizzonti” (Ufuklar) seçkisi, aktifliğin ikinci tartı noktası olarak “sanat sinemasının vitrini” fonksiyonunu kararlılıkla devam ettiriyor.
İsabelle Huppert ve Penelope Cruz dışında ünlü oyuncuların göze çarpmadığı, geniş kitlelerin kendi ülkelerinde bile isimlerini pek duymadıkları 18 direktörün yarışacağı “Ufuklar” kısmının coğrafik yelpazesi de daha geniş: Arjantin’den Endonezya’ya, İzlanda’dan Şili’ye, İran’dan İspanya’ya kadar uzanıyor. Aslında, bu seçkinin ismini “Sinefil Ufuklar” olarak değiştirmek aşikâr de daha manalı olacak…
Son yıllarda, bahisli uzun sinemaların yanı sıra, kısa sinemalardan oluşan ve farklı bir heyetin değerlendireceği yeni bir program daha sunan “Orizzonti”nin, bu yıl seçtiği 12 kısa sinema ortasında yer alan, Turan Haste imzalı “Rutubet”, Türkiye’den gelen tek ses olacak.