“Güncel istatistiki datalara nazaran göğüs kanserinin bayanlarda en sık görülen kanser olma özelliği hala devam ediyor’’ diyen Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kinyas Kartal, hastalığın teşhis ve tedavi sürecini olumsuz etkileyen yanlış bilgilere değinip, doğrularını açıkladı…
Meme kanseri ülkemizde her 8 bayandan 1’inde görülüyor. Fakat erken teşhis ve uygun tedaviyle büsbütün düzgünleşme ve hastalıktan kurtulmak mümkün olabiliyor. Hasebiyle tertipli denetimlerin değerine vurgu yapan Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kinyas Kartal, 1-31 Ekim Göğüs Kanseri Farkındalık ayı kapsamında hastalıkla ilgili yanlış bilinen noktalara değinip, bu bahisteki gerçekleri şöyle açıkladı…
Kinyas Kartal
Memede ağrı kanser işareti midir?
– Göğüsteki tüm kitleler kanserdir (Yanlış)
– DOĞRUSU: Yaş kümesine nazaran değişmekle bir arada, ortalama olarak göğüste ele gelen kitlelerin yüzde 80- 90’nı yeterli huyludur. Göğüsteki kitlelerin düzgün huylu mu yoksa berbat huylu mu olduğunun ayrımını ise hastalarımız değil meslektaşlarımız yapabilir. O nedenle göğüste kitle fark eden hastalarımızın vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşlarına başvurmalarını önermekteyiz.
– Göğüs kanseri daha çok ileri yaşlarda ortaya çıkar (Yanlış)
– DOĞRUSU: Meme kanseri tanısı daha çok 45- 65 yaş aralığında konuluyor. 25 yaşından itibaren göğüs kanseri görülme sıklığı artmaya başlar, 60- 65 yaşlarında en riskli periyoda ulaşır ve 75 yaştan sonra azalmaya başlar.
– Göğüste ağrı olması kanser göstergesidir (Yanlış)
– DOĞRUSU: Göğüs ağrısı bilhassa menopoz öncesi bayanlarda epey sık karşılaşılan bir semptomdur. Adet devrinde değişen hormon döngüsünün bir sonucu olarak göğüs dokusu da hassaslaşır ve bu ağrı olarak karşımıza çıkar. Göğüsteki ağrıların büyük çoğunluğu kanserle bağlı değildir. Lakin unutmamak gerekir ki göğüs kanseri her türlü belirti ile ortaya çıkabilir. Geçmeyen, adet devri ile bağı olmayan ağrı şikâyeti varlığında tabip başvurusu gerekir.
Herkese standart tedavi mi uygulanır?
– Ailesinde göğüs kanseri olan şahıslarda kesinlikle göğüs kanseri ortaya çıkar (Yanlış)
– DOĞRUSU: Ailede yahut yakın akrabalarda göğüs kanseri olması, mutlak suretle bu bireyin de göğüs kanserine yakalanacağı manasına gelmez. Günlük pratikte, göğüs kanseri tanısı koyduğumuz hastaların lakin yüzde 10’unun ailesinde göğüs kanserli diğer hastalar olduğunu görmekteyiz. Ailede göğüs kanseri varlığı, akrabalığın yakınlığı, kaç akrabasında olduğu, anne tarafından ya da baba tarafından akrabalık durumu farklı oranlarda kişinin riskini değiştirir. Örneğin 1. derece akrabasında göğüs kanseri olan bir kişinin riski 2 kat artarken, birinci derece iki akrabasında da göğüs kanseri olan kişinin riski yaklaşık 3 kat artmaktadır. Münasebetiyle, yakın takip edilmeleri gerekir.
– Göğüs kanseri hastaları için standart tedavi uygulanır (Yanlış)
– DOĞRUSU: Meme kanseri tedavisi büsbütün bireye hastır. Tıpkı evrede göğüs kanseri tanısı alan iki hastanın bile tedavi formu farklı olabilir. Tedaviye karar verirken hastanın kendisine ve tümörün özelliklerine nazaran farklı farklı kemoterapi ve cerrahi teknikler kullanmaktayız. Bu nedenle göğüs kanseri tedavisi profesyonel bir takım tarafından tabiplerin bir kurulda aldığı ortak fikir birliğiyle yürütülmelidir.
İleri evrede de tedavi talihi var mı?
– İleri evre göğüs kanserinde tedavi seçenekleri sınırlıdır/tedavi edilemez (Yanlış)
– DOĞRUSU: Göğüs kanseri her evresinde tedavi talihi bulunan bir kanserdir. İleri evre göğüs kanserlerinde de tedavi talihi her geçen gün artmaktadır. Bilhassa kullanıma giren akıllı ilaçlar, yeni kemoterapi ilaçları ile öncelikle hastalığın yayılımı denetim altına alınabilmekte ve sonrasında tekrar cerrahi ile tedavi tamamlanabilmektedir.
– Göğüs kanseri tedavisi için kesinlikle göğsün alınması gerekir (Yanlış)
– DOĞRUSU: Geçmiş yıllarda bilhassa 1970 1980’li yıllarda cerrahi teknik olarak göğüs kanseri tedavisinde göğsün tamamı alınırdı. Ama tedavideki yenilikler sayesinde gördük ki göğüs korunduğu vakit da tıpkı ve hatta daha düzgün sonuçlar alınmakta. Bugün çok az bir hasta kümesinde göğsün tamamını alıyoruz. Ameliyatlarımızın birçoğunda göğüs korunmakta yalnızca tümörlü kısım cerrahi olarak çıkartılıp patolojik olarak kıymetlendirilmektedir.
Deodorantlar kansere yol açar mı?
– Göğüs kanseri tedavi sonrası da tekrarlar (Yanlış)
– DOĞRUSU: Göğüs kanserinin nüks etme mümkünlüğü hastalığın teşhis konulduğu devirdeki evresiyle teğe bir alakalıdır. Erken evrede saptanan bir göğüs kanseri olgusunun uygun tedavi alması halinde nüks etme ihtimali yaklaşık yüzde 5. Erken teşhisin burada da ehemmiyetini bir sefer daha görmekteyiz.
– Deodorantlar göğüs kanserine neden olur (Yanlış)
– Doğrusu: Parfüm, deodorant ve koltuk altı terleme önleyiciler, ağda, lazer epilasyon… Bu saydıklarımızın hiç birinin göğüs kanseri ile net ilişkisi gösterilememiştir. Ancak, birtakım çalışmalarda bileşenlerinde ağır metal, alüminyum içerenleri çok tercih etmemekte yarar olduğunu düşünüyorum.
– “Ailemde göğüs kanseri olan kimse yok, bu yüzden riskim de yok” (Yanlış)
– Doğrusu: Ailesinde göğüs kanseri olan hastaların öbür hastalara nazaran artmış riski olduğu bilinen bir gerçektir. Lakin şunu tekrar vurgulamak isterim, göğüs kanseri hastalarının yüzde 90’ında aile hikayesi bulunmamaktadır. Hasebiyle ailenizde göğüs kanseri olmaması sizin riskinizi azaltmak. Her bayan, ailesinde olsun olmasın göğüs kanseri açısından risk altındadır.
– Göğüste kitle yoksa kanser de yoktur (Yanlış)
– Doğrusu: Meme kanseri birçok farklı formda görebiliyoruz. Bilhassa görüntüleme usullerinde, ultrasonda mamografide her vakit belirli hudutları olan kitleler formunda karşımıza çıkmıyor. Birtakım olgularda, göğüs içerisinde yoğunluğu farklı olan, asimetrik odaklar, kitle halinde olmayan milimetrik kireçlenme kümelerinin varlığı bizleri huzursuz ediyor. Bu bölgelerden yaptığımız biyopsi sonuçlarında da kitle halinde olmasa bile kanser saptadığımız olgularımız hiç de az değil. Münasebetiyle göğüs kanseri yalnızca kitle biçiminde değil, asimetrik bir odak yahut milimetrik kireçlenme alanlarından da kaynaklanabilir. O nedenle hastalarımız tertipli olarak muayene ve görüntüleme açısından takiplerine dikkat etmeliler.