Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), siyaset faizini 150 baz puan indirerek yüzde 9 düzeyine çekti.
TCMB, siyaset faizini 2 yıl sonra birinci sefer tek haneye indirdi. Karar metninde, mevcut siyaset faizinin kâfi seviyede olduğunu, faiz indirim döngüsünün bitirilmesine karar verildiğini belirtildi.
Karar metninde şu sözler kullanıldı:
“Jeopolitik risklerin dünya genelinde iktisadi faaliyet üzerindeki zayıflatıcı tesiri artarak sürmektedir. Önümüzdeki periyoda ait global büyüme iddiaları aşağı istikametli güncellenmeye devam etmekte ve resesyonun kaçınılmaz bir risk faktörü olduğu değerlendirmeleri yaygınlaşmaktadır. Türkiye’nin geliştirdiği stratejik nitelikte tahlil araçları sayesinde temel besin başta olmak üzere birtakım kesimlerdeki arz kısıtlarının olumsuz tesirleri azaltılmış olsa da memleketler arası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının artış eğilimi sürmektedir.
Yüksek global enflasyonun, enflasyon beklentileri ve milletlerarası finansal piyasalar üzerindeki tesirleri yakından izlenmektedir. Bununla birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları yüksek güç fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğu ile işgücü piyasalarındaki katılıklara bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini vurgulamaktadırlar. Ülkeler ortasında farklılaşan iktisadi görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para siyaseti adım ve bağlantılarında ayrışma artarak devam etmektedir. Finansal piyasalarda artan belirsizliklere yönelik merkez bankaları tarafından geliştirilen yeni destekleyici uygulama ve araçlarla tahlil üretme uğraşlarının sürdüğü gözlenmektedir.
Büyümede yavaşlama bekleniyor
2022’nin birinci yarısında güçlü bir büyüme gerçekleşmiştir. Yılın ikinci yarısına dair öncü göstergeler ise zayıflayan dış talebin tesiriyle büyümedeki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etmektedir. Bununla birlikte, imalat sanayi üzerindeki dış talep kaynaklı baskıların iç talep ve arz kapasitesi üzerinde şimdilik hudutlu olan tesirleri daha bariz hale gelmektedir. İstihdam kazanımları emsal ekonomilere nazaran daha olumlu seyretmektedir.
Özellikle istihdam artışına katkı veren bölümler dikkate alındığında büyüme dinamiklerinin yapısal kazanımlarla desteklenmekte olduğu görülmektedir. Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin hissesi artarken, turizmin cari süreçler istikrarına beklentileri aşan güçlü katkısı devam etmektedir. Bunun yanında, güç fiyatlarındaki yüksek seyir ve ana ihracat pazarlarının resesyona girme mümkünlüğü cari istikrar üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır. Cari süreçler istikrarının sürdürülebilir düzeylerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için ehemmiyet arz etmektedir. Kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının hedefine uygun halde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir.
“Dezenflasyonist süreç başlayacağı öngörülüyor”
Ayrıyeten, son devirde bariz halde açılan politika-kredi faizi makasının ilan edilen makroihtiyati önlemlerin katkısı ile geldiği istikrar yakından takip edilmektedir. Heyet, mali transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edecek ve ek önlemleri devreye alacaktır. Uygulanacak siyasetler aralık ayında açıklanacak olan 2023 Yılı Para ve Kur Siyaseti metninde kapsamlı olarak ilan edilecektir.
Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı güç maliyeti artışlarının gecikmeli ve dolaylı tesirleri, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının tesirleri, global güç, besin ve ziraî emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları tesirli olmaya devam etmektedir. Konsey, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın güçlendirilmesi için atılan ve kararlılıkla uygulanan adımlar ile birlikte, global barış ortamının yine tesis edilmesiyle dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Azalan dış talebin toplam talep şartları ve üretim üzerindeki tesirleri yakından izlenmektedir.
Faiz indirim döngüsü sonlandırıldı
Küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin daha da arttığı bir devirde sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi ile arz ve yatırım kapasitesindeki yapısal kazanımların sürekliliği açısından finansal şartların destekleyici olması kritik değer arz etmektedir. Bu çerçevede Şura, siyaset faizinin 150 baz puan düşürülmesine karar vermiştir. Şura, mevcut siyaset faizinin global talebe ait artan riskleri dikkate alarak kâfi seviyede olduğunu kıymetlendirmiş, ağustos ayında başlatılan faiz indirim döngüsünün sonlandırılmasına karar vermiştir.
Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir formda kurumsallaşması hedefiyle TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir siyaset çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Kıymetlendirme süreçleri tamamlanan kredi, teminat ve likidite siyaset adımları para siyaseti transfer düzeneğinin aktifliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edilecektir.”
Merkez Bankası, Eylül 2021’de faiz indirimlerine başlamış ve üst üste 5 ay siyaset faizini 100’er baz puan indirmişti. 2021 yılını yüzde 14 faizle tamamladıktan sonra TCMB, 2022 yılında birinci faiz indirimini 100 baz puan ile ağustos ayında gerçekleştirmişti.
Eylül ayında da 100 baz puanlık faiz indirimine giden Merkez Bankası, ekim ayında ise siyaset faizini 150 baz puan düşürerek 10.50 düzeyine düşürmüştü.