Atatürk’ün yakın silah arkadaşı 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün yaşadığı Ankara Çankaya’daki Pembe Köşk’ün üst katı müze mesken olarak önümüzdeki günlerde ziyarete açılacak. Daha evvel sadece aile fertlerinin gördüğü Pembe Köşk’te yatak odası ve çalışma odasının da bulunduğu üst katı, ziyarete açılmadan evvel birinci sefer bir küme özel davetliye İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker gezdirdi. Mevhibe İnönü’nün vefatının akabinde 30 yıldır, ekim-kasım ve nisan-mayıs aylarında müze olarak alt katı ziyarete açılan Pembe Köşk’ün üst katında 3 yıl öncesine kadar Özden Toker, yaşamaya devam ediyordu. Toker, üst katın da ziyarete açılabilmesi için buradan taşındı. Müze hazırlıkları devam eden Pembe Köşk’ün üst katı da gelecek yıldan itibaren ziyarete açılacak.
İsmet-Mehvibe İnönü
ÜLKÜ İLE EVCİLİK OYUNU
Önceki yıllarda ziyarete gidenlerin sık sık kendisi ile karşılaştığını hatta şahsen kendisinin müzedeki eşyaları, odaları ve fotoğrafları anlattığını söyleyen Özden Toker, üst katın birinci ziyaretinde konuklara Atatürk ve babası İsmet İnönü ile ilgili anılarını da aktardı. Çocukluğunda Atatürk’ün gelişini Pembe Köşkün üst katından seyrettiğini belirten Toker, “Bir gün Atatürk gelirken bir çocuğun elinden tutuyordu. Konuta geldiklerinde bana seslendi. Çabucak aşağı indim. ‘Özden sana arkadaş getirdim’ diyerek Ülkü’yü tanıştırdı. Benden iki yaş küçüktü. Odaya çıkıp evcilik oynadık” kelamlarıyla Atatürk’ün manevi kızı Dava Adatepe ile birinci müsabakasını anlattı.
Özden Toker
‘BEN BU ODADA DOĞMUŞUM’
Hürriyet’ten İstek Özel’in haberine nazaran, Pembe Köşk alındıktan sonra eklenen yatak odasındaki eşyaların hepsi korunuyor. 1926’da Erdal İnönü ve 1930’da Özden Toker, bu odada doğuyor. Yatakların üzerinde dantel cibinlikler var. Yatağın yanı başındaki şifoniyerin üzerindeki “Allah’ın dediği olur” yazısı ve yatağın başka yanındaki Hazreti Ali’nin “Rütbelerin en büyüğü, alım kişinin rütbesidir” yazılı çizgi dikkat çekiyor. Yazıların daima burada olduğunu söyleyen Özden Toker, “Babam da annem de inançlı insanlardı” diyor.
ATATÜRK GELİNCE BU MASADA YERDİK
Pembe Köşk’te Atatürk’ün de ziyaretleri sırasında akşam yemeklerinin yendiği büyük bir masa var. Çabucak yanında da Atatürk’ün yağlıboya resmi asılı. Müzenin kapalı olduğu periyotlarda masanın aile tarafından hâlâ yemeklerde kullanıldığını söyleyen Toker, anılarını şu sözlerle anlattı: “Bu masada çok özel diyaloglara şahit oldum. Atatürk’e ‘Paşam’ diye hitap ederdik. Masadaki herkesi sonuna kadar dinler kimsenin kelamını kesmezdi. Birçok fabrikanın açılma kararı bu masada alınmıştır.”
İnönü’nün kitaplığında yaklaşık 8 bin kitap bulunuyor.
AYNI MESKENDE TAM 89 YIL
İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker, 92 yaşında. Tam 89 yılı, 3 yıl evvel taşındığı bu konutta geçmiş. Burası çocukları ve hatta onların torunları için bile sıcak bir aile yuvası olmuş. İnönü Vakfı’nın faaliyetleri ortasında senede iki kere müze olarak da açılıyor ve Özden Toker şahsen gelen okulları ağırlıyor, gezdiriyor. Bu ortada meskenin devamlı bir müze olması için de çalışmalar sürüyor. ODTÜ ile birlikte yürütülen proje çalışmaları tamamlandı ve belediyeden alınacak olan müsaadeler bekleniyor.
İNÖNÜ ÇİFTİNİN DAİMİ YUVASI
İnönü çifti, 1916 yılında evleniyor. Albay İsmet Beyefendi, 20 gün sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğu cephesine 1 yıl sonra dönmek üzere gidiyor. Birinci evlilik yılları ayrılık içinde geçiyor. Bir arada oturdukları birinci konutları olan Ankara Çankaya’daki Pembe Köşk, 1924 yılında 2 odadan oluşan bir bağ meskeni olarak satın alınıyor. Aile 1925 yılında konuta taşınıyor. İnönü hayatının 48 yılını burada geçiriyor. Konutun rengi de tesadüf değil. Ankara birinci başşehir olduğu vakit çok kurak bir kent. Atatürk bu kente biraz canlılık katmak için pembe rengi seçiyor ve kendi meskenini de İnönü’nün meskenini de birebir renge boyatıyor.
Erdal İnönü’nün genç odası
ERDAL’IN TÜRKİYE HARİTASI
Üst katta girişin üzerinde olduğu için güzel ısınmayan, evvelce oturma odası yahut konuk odası olarak kullanılan sonrasında ise Erdal İnönü’nün gençliğinde kullandığı, ders çalıştığı küçük odanın yerinde Türkiye haritası olan bir halı var.
Özden Toker, halıyı ileriki günlerde odanın duvarında sergilemeyi planladıklarını söylüyor.