ANKARA – Seçim takviminin başlamasıyla adaylıkların, ittifakların en değerli gündem olduğu Ankara’da siyaset hareketlendi. Millet İttifakı’nın ortaklarından UYGUN Parti de bu hareketliliğin odağında. Bir yandan ittifakın Cumhurbaşkanı adayının çalışmaları, bir yandan milletvekili adaylık müracaatları, öteki yandan da iktidara gelmeleri durumunda hükümetin nasıl şekilleneceğine ait çalışmalar devam ediyor. UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in yakın kurmaylarından UYGUN Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz da bu sürecin kıymetli aktörlerinden.
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı belirleme sürecinde yaşanan krizden, DÜZGÜN Parti’ye yönelen yansılara; Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun HDP ziyaretinden, Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın ‘İki cumhurbaşkanı yardımcısı olabilir’ teklifine kadar tüm merak edilen sorulara cevap veren UYGUN Partili Poyraz, kendi siyasi mesleğine ait şimdiki bir gelişmeyi de paylaştı. Ankara’dan milletvekili aday adayı olan Poyraz, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni değiştirmek için gerçek yerin Meclis olduğunu tabir ederek, “Bu sistemi değiştirmek benim kavgam” dedi. Poyraz’ın sorularımıza karşılıkları şöyle sıralandı:
Millet İttifakı, DÜZGÜN Parti başkanı Akşener’in itirazının akabinde güç birkaç gün geçirdi ve akabinde bir ortaklaşma sağlandı. Bugün gelinen etapta sıkıntılar tam manasıyla aşıldı mı?
Bu soruya yanıt vermeden evvel tarihî süreci tahlil etmek gerekiyor. Altı parti Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem odağında bir ortaya geldi. Yani Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne yalnızca muhalefet etmek, itirazda bulunmak değil; karşısına bir tez de koymak gerekiyordu. Bununla ilgili YETERLİ Parti’nin 2021’de hazırladığı Düzgünleştirilmiş ve Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem çalışması vardı. Sayın Kılıçdaroğlu, kendilerinin de bu tarafta bir çalışması olduğunu söyledi. Gelecek ve DEVA partilerinin de çalışmaları olduğunu öğrendik ve altı partinin genel lider yardımcılarından bir komite kuruldu. Bu kurul tüm partilerin hazırladıklarını uyumlaştırarak mutabakat metnini hazırladı. Bu metnin hazırlanmasından evvel 12 Şubat’ta altı genel lider bir yemek yedi. Bu yemekte de 28 Şubat’ta yapılacak lansmanın ön görüşmesi yapıldı. 28 Şubat’ta da altı genel lider mutabakat metnini imzaladı. Bu çok kıymetli bir ayrıntı, altını imzaladıkları için artık bu bir akittir. Bu sürecin tamamı itinayla götürüldü; Mutabakat Metni Komitesi, Anayasa Değişiklik Teklifi Komitesi, Seçim Güvenliği Kurulu olmak üzere üç kurul kuruldu.
‘ALTILI MASA’NIN CUMHURBAŞKANI ADAYI BELİRLEME MİSYONU YOKTU’
Süreçte Sayın Kılıçdaroğlu, katıldığı bir dış programda Cumhurbaşkanı adaylığı ile ilgili soruya “Buna Altılı Masa karar verir” dedi. Halbuki Altılı Masa’nın bu türlü bir vazifesi yoktu. Altılı Masa’nın asli vazifesi parlamenter sistemken öbür genel liderler Sayın Kılıçdaroğlu’nun bu teklifini kabul ettiler. Yani Altılı Masa’ya Cumhurbaşkanı adayını belirlemek üzere bir tali misyon geldi. Altılı Masa şu prensiple çalışıyor; altı genel lider bir ortada aylık toplantı yapmadığı vakit bunun ismi Altılı Masa olmaz. Tüm toplantılara altı genel lider birebir saatte geliyor, altı genel lider birebir saatte çıkıyor. Bunun gibisi kurulan kurullarda da uygulandı. Toplantının yapılabilmesi için altı genel lider yardımcısının da bulunması kuraldı. İkinci prensip de şuydu bir husus ya da bir hususa ait altı genel lider yardımcısından rastgele biri itiraz eder, şerh koyarsa ve öteki beş genel lider yardımcısı onu bu hususla ilgili ikna edemezse o unsura dokunulmaz. Her genel lider yardımcısının veto etme, muhalefet etme, şerh koyma yetkisi var. Bu, masanın iç hukuku.
‘YA İKNA EDİLMEYE ÇALIŞILIR YA DA GÜNDEMDEN KALKAR’
Meral Akşener’in itirazını sunduğu 2 Mart günü ne oldu? İç hukuk mu bozuldu?
2 Mart gecesi “İYİ Parti Masa’dan kalktı” dendi lakin hayır, GÜZEL Parti masada. Ancak evet, Masa’nın az evvel anlattığım iç hukuku var. Altı genel lider bir bahisle ilgili ortak karar verir, genel liderlerin rastgele birinin bir hususa muhalefeti olursa o bahis gündemde olmaz. Ya ikna edilmeye çalışılır ya da gündemden kalkar. Ya da alternatif seçenekler konuşulur.
‘AK PARTİ VE MHP İÇİN DE BU SEÇİMİ KAZANMAK ZORUNDAYIZ’
Sayın Genel Liderimiz bir buçuk yıldır “kazanabilecek aday” diye bir vurguda bulunuyor. Bu, bizim müşahede yeteneğimizle tahlil edilebilecek bir durum değil. Bunun bilimsel alt yapısı olması lazım. Bir buçuk yıldır da tüm anketlerde Sayın Yavaş ve İmamoğlu önde. Bunu yalnızca bizim görüyor olmamız mümkün değil. Sayın Genel Lider 2 Mart gecesi bunu tabir etti. Sayın Akşener, milletin sesini duyurmayı bir sorumluluk olarak addediyor. Bunu Altılı Masa’da yapmaması mümkün değil. Anketler bunu söylüyor, alanda da bize bu söyleniyor. Ve biz bu seçimi kazanmak zorundayız. Biz bu seçimi kendimiz için, masadaki başka partiler için hatta MHP ve AK Parti için de kazanmak zorundayız. Türkiye’yi uçuruma sürükleyen bu sisteme sahip çıkmaya çalışan parti üst yöneticilerine karşın AK Parti ve MHP için de bu seçimi kazanmak zorundayız.
‘2 MART GECESİ BİZ MASADAN KALKMADIK MASANIN İÇ HUKUKU BOZULDU’
Bu istişareler sırasında başkanlar toplantısında “O vakit biz beşimiz imzalayalım” üzere bir cümle tabir ediliyor Sayın Genel Liderimize. Lakin uygulamayı anlattım size. Bütün genel liderlerin bir husus hakkında ‘hayır’ deme hakkı var. “O vakit beşimiz imzalayalım” durumu, Genel Liderin “hayır” deme yetkisinin ortadan kaldırılmasıdır. Masa’nın iç hukuku bozulmuştur. Biz masadan kalkmadık, biz masanın iç hukuk kurallarına bağlı kaldık. Biz hazırlanan tüm metinlerde ortaklaştık, fikri emeğimiz var, birebir yerde duruyoruz, birebiriz.
Sonrasında Sayın İmamoğlu ve Yavaş’la bir ortaya geldi Genel Liderimiz. Altılı Masa’nın temel dinamiklerini, ruhunu anlattılar, biz de haklılıklarımızı anlattık. Haklı olmak üzere bir korkumuz da yok. Ancak bu, yoruma açık olmayan bir durum. Kural bu, kurala terslik var.
‘ALTILI MASA’DAKİ ‘O VAKİT BEŞİMİZ İMZALAYALIM’ CÜMLESİ KABUL EDİLEMEZDİ’
Şimdiye kadar verdiğiniz ön bilgilerle birinci sorumuzu tekrarlayalım o halde; bugün gelinen kademede masadaki meseleler tam manasıyla aşıldı mı, anlaşılamayan rastgele bir başlık kaldı mı?
Hayır yok. Yalnızca Cumhurbaşkanı adayını belirleme noktasında bir sorun yaşanmıştı, orada da “O vakit beşimiz imzalayalım” cümlesi kabul edilemezdi. Onu da aştık. Münasebetiyle müstakbel 13. Cumhurbaşkanımız Sayın Kılıçdaroğlu’nun önünde seçim manifestosu, programı hazır. İşin hoşu AK Parti ve MHP’nin de tam dayanağı olduğunu görüyorum hazırladığımız metinlere. Onlar yalnızca Cumhurbaşkanı adayına takıldılar, bu zımni kabul demektir. Anladığım kadarıyla onlar da parlamenter sistemi destekliyorlar.
‘PARTİMİZE YÖNELİK VAHŞİCE BİR TAVIR ORTAYA KONDU, MEĞER MEVZU BU KADAR BASİT’
Cumhurbaşkanı adaylığıyla ilgili bahsettiğiniz uzlaşma noktasına varılana kadar partiniz hedefteydi, çokça tenkit aldınız.
Hepimizin toplumsal, siyasi hayatını etkileyen üzücü bir periyottu. Benim için de toplumsal bir deneydi. Bilhassa toplumsal medyada ve televizyon kanallarında vahşice bir tavır ortaya konuldu. Halbuki hususun ne olduğu bu kadar kolay. Kurallar belirli, kuralları biz koymadık. Ve biz bu seçimi kazanmak istiyoruz, herkes için kazanmak istiyoruz.
‘İSTİFA EDEN ÜYELERİMİZ BÜYÜK ORANDA DÖNDÜ’
Bu 2-3 günlük süreçte partinizden istifalar yaşandı. Küme Başkanvekiliniz Erhan Usta’nın açıklamasına nazaran bu sayı 30 bini buldu. İstifa eden üyeler geri döndü mü?
Büyük bir çoğunluğu geri döndü. YETERLİ Parti’ye üye olan herkesi istişare ve ikna ederek üye yaptık. Ancak oluşturulan bu linç kampanyası sonucunda bir anda bu türlü bir durum oluştu. Siyasi parti genel merkezlerinin birden fazla, kendisine oy veren seçmenine taraftar gözüyle bakar, biz o denli bakmadık. Gelmelerini de, gitmelerini de, kızgınlıklarını da, kırgınlıklarını da rahatlıkla tabir edebilirler, biz de izah edebiliriz. Seçmenimizle olan bağımız bu türlü, biz onları taraftar olarak görmüyoruz.
Tüm bu yaşananlardan sonra oy oranınızda düşüş oldu mu? Ya da sizin yaptırdığınız anketler nasıl bir sonuç öngörüyor?
Yüzde 21,7’yi gördüğümüz, 18-19 bandından ilerlediğimiz vakitler oldu. Şu anda bir anket yüzde 5 gösteriyor bizi. Benim anketim sokak. Ben ÂLÂ Parti’nin bu seçimlerden herkesin gurur duyacağı bir oy oranıyla çıkacağını taahhüt edebilirim.
‘AĞIRALİOĞLU FİKİRLERİNİ, TASALARINI TABİR EDEBİLİR; KENDİ GÖRÜŞLERİDİR’
İYİ Parti İstanbul Milletvekili Yavuz Ağıralioğlu’nun Kılıçdaroğlu ile ilgili bu hafta içerisinde yaptığı açıklama dikkat çekti. Ağıralioğlu’nun bu kelamlarını GÜZEL Parti nasıl okudu?
Yavuz Ağıralioğlu’nun açıklaması, Sayın Kılıçdaroğlu’nun HDP ziyaretine ait. Sayın Ağıralioğlu ile olaylara bakış açımız her vakit birebir değildir. Kendisi güzel bir hatiptir, zeki bir siyasetçidir. UYGUN Parti’de Genel Yönetim Heyetimizde, ilgili konseylerde tüm kararları istişare ediyor ve ortak karar alıyoruz tüm hususlarda. Ancak ÂLÂ Parti’de siyaset yapan herkes için burası bir askeri tabur değil. Burada tornadan çıkmış üzere konuşmak durumunda değiliz.
Yavuz Ağıralioğlu’nun açıklaması da Sayın Kılıçdaroğlu’nun HDP ziyaretine ait. Kendisi de bugüne kadar yaptığı konuşmalardan başka olarak defaatle, “Bunlar benim şahsî görüşümdür” dedi. Bu da, Meclis’te mebus olmanın ona tanıdığı bir hak ve UYGUN Parti’nin içselleştirdiği demokrasi kültürünün bir sonucu. Yavuz Ağıralioğlu bu beyanlarda bulunabilir, kıymetli olan bu beyanlar içerisinde hakaret, ötekileştirme, ayrıştırma lisanı kullanılmamasıdır. Fikirlerini, korkularını elbette tabir edebilir. Bunlar kendisinin de tabir ettiği üzere kendi görüşleridir.
‘KILIÇDAROĞLU’NUN HDP DAHİL ZİYARETLERİNDE MİLLET İTTİFAKI İSMİNE TAAHHÜTTE BULUNAMAZ’
Cumhurbaşkanı adayınız Kemal Kılıçdaroğlu’nun HDP ile görüşmesine ait sizin görüşünüz nedir?
Ben Türkiye Cumhuriyeti’nin müstakbel cumhurbaşkanının bugün AK Parti ve MHP de dahil olmak üzere Türkiye’deki tüm siyasi partileri ziyaret etmesinin bir siyasi teamül olduğunu düşünüyorum. DÜZGÜN Parti’nin HDP’ye karşı duruşu çok net. Üstte Allah var, HDP’nin de DÜZGÜN Parti’ye karşı duruşu çok net. Sayın Kılıçdaroğlu HDP’yi ziyaret edebilir. Tercih eder miyim? Hayır. Lakin elbette ziyaret edebilir, hürmet duyarım. Bu ziyaretlerde Millet İttifakı’nı bağlayıcı hiçbir karar süreci oluşturamazlar. Görüşmeden sonraki açıklamalar da emeline uygun bir ziyaret olduğunu gösteriyor. Taahhüt içeren bir toplantı olmadığı tabir edildi. Aslında Sayın Kılıçdaroğu’nun da Millet İttifakı ismine bir taahhütte bulunma yetkisi yok. O yetki Millet İttifakı paydaşlarına aittir. Sayın Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanı adayı olarak bir nezaket ziyareti gerçekleştirdi.
‘ADAY ÇIKARMAMAK HDP’NİN KENDİ KARARI’
HDP’nin cumhurbaşkanı adayı çıkarmama kararını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Siyasetin rasyonel bir düzlemi var. Bir partinin genel merkezinin talimatıyla karar almaz vatandaş. Genel merkezler millete layık olmak zorunda. Üstenci bir halla “böyle bir karar aldık” deme lüksü yok. Bugün HDP kendi idare takımları ve seçmeniyle birlikte birtakım kararlar alıp uygulayacaktır. Bu türlü bir süreçte HDP’nin önünde seçenekler var. CET İttifakı, Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı ya da kendisi aday çıkaracak. Biz HDP’nin kimi tercih edeceğine ait bir şey söyleyebilir miyiz? Artık HDP aday çıkarmama kararı almış. Bu da HDP’nin kendi kararı. Biz prensip olarak yalnızca Türkleri, yalnızca Kürtleri, yalnızca Alevileri, yalnızca Sünnileri, yalnızca gayrimüslimleri diyerek bir tasnif yapmıyoruz. Biz 85 milyonun tamamına hizmet edecek bir siyaset ortaya koyuyoruz. Bir kümesi, bir zümreyi, bir etnisiteyi, bir dini, bir lisanı ayrıştırmıyoruz.
‘HDP SEÇMENİ MEVCUT SİSTEMDEN MUTLUYSA CUMHUR İTTİFAKI’NA OY VERİR’
Gelinen kademede DÜZGÜN Parti’nin de HDP’nin de ortaklaştığı nokta, mevcut iktidarın ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın değişmesi. Başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere bu ortaklaşma iktidarın amaç göstermesine sebep oluyor. Buna karşı argümanlarınız neler?
Hizbullah’a da ‘Yerli ve milli’ diyor Sayın Erdoğan. Cumhurbaşkanlığı makamı fetva makamı değil. Bunları baz alarak siyasetimizi inşa etmiyoruz. Bugün Cumhurbaşkanı ve sözcülerinin açıklamalarına bakarsanız Türkiye’de hiç sorun yok, her şey bizim hüsnü kuruntumuz. Hukuk ideolojisine girişte, “Ateş Şam’da da Atina’da da ateştir” diye bir tarif vardır. Yani hakikat tek: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi bir felakettir.
Bizim muhtaçlığımız hukukun, demokrasinin, insan haklarının, eşitliğinin tam ve kâmil uygulandığı, kaynakların verimli kullanıldığı, refah içinde bir ülkede yaşamak. Bunun önündeki mahzur bu sistem. Biz bu sisteme karşı tez geliştirdik, o da Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem. Sistemi değiştirecek ana öge da parlamentodaki çoğunluk. Kesin maksat bu. HDP açısından da söylüyorum, HDP seçmeni Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden ve yarattığı durumdan mutluysa Cumhur İttifakı’na oy verebilirler. Bunu engelleyemem ben.
Millet İttifakı’nın seçimlere nasıl gireceği sorusu hala karşılık bulmadı. Kurduğunuz kurulda hangi formüller konuşuldu? Sizce İttifak’ın en çok kazanacağı senaryo nedir?
Bu hususla ilgili kurullarımız çalışıyor. Çok farklı kombinasyonlar var, hepsine bakılıyor. Bu süreçte anketler, aday adaylarının, parti kurmaylarının ve genel liderlerimizin alandaki performansları da değerli. Birçok değişken var. Nokta atışı olarak “şöyledir” demek seçim stratejisini ifşa etmek manasına gelebilir. Bu stratejilerimizi koruma ederek gitmeyi tercih ediyoruz.
‘BAKANLIKLARIN DAĞILIMIYLA İLGİLİ GENEL LİDERLER DEĞERLENDİRMELER YAPIYOR’
Bir öbür merak edilen mevzu seçimin kazanılması halinde bakanlıkların durumu. Bugünden cumhurbaşkanı yardımcılarına dair bir projeksiyon sunuluyorken bakanlıkların dağılımına dair şimdi net bir durum kelam konusu değil. Burada nasıl bir tablo göreceğiz?
Bunlarla ilgili genel liderler kısa, orta ve uzun vadeli planlar ortaya koymuştur. “Kervan yolda dizilir” mantığı ile ilerlemiyoruz. Büyük devlet, büyük millet olmak bu vizyon ve bu ön çalışmayı gerektirir.
Cumhurbaşkanı yardımcısı adayı Mansur Yavaş sadece iki cumhurbaşkanı yardımcısı olması teklifini sundu. Beş önderin milletvekili olması teklifini masaya taşıyacağını belirten Yavaş, karar için de tekrar başkanları işaret etti. Son durum nedir?
Bu hususta karar mercii Altılı Masa ve genel liderlerdir. Bir değişiklik olmasına ait, “Hiçbir şey yapılamaz ya da olabilir” demek Türki siyasetinin tabiatına alışılmamış. Hasebiyle şu an için mevcut kararlar doğrultusunda bir çalışma prensibi devam ediyor. Bu karar daha sonra altı parti genel liderinin revize edeceği, değiştireceği bir karar haline gelebilir. Alışılmış orada da kural aşikâr, altı başkanın altısının da onaylaması gerekir.
Sizce 7 değil 2 cumhurbaşkanı yardımcısı olması daha sağlıklı bir formül mü?
Bu mevzuda susma hakkımı kullanıyorum.
Meral Akşener, Türkiye’yi iki sefer gezdi son süreçte. Seçim kampanyası nasıl ilerleyecek, Akşener’i nerelerde göreceğiz?
Akşener’i tekrar herkes alanda görecek. Bizim saha performansımıza orta vermemizin sebebi zelzele. Zira 11 vilayette değil, 81 vilayette meydana gelen bir sarsıntıydı. Birinci 60 saatteki çaresizliğe tanıklık ettiğimiz bir sarsıntı. Beşerler binaların içinde bağıra bağıra canlarını verdi, dışarıdakiler de dinleye dinleye öldü. Devletin enkaz altında kaldığı bir zelzele. Münasebetiyle saha sürecimizi yavaşlattık. Bizim odağımız insan. 5 saat içinde bölgeye varan bir siyasetçi olarak söylüyorum, 60 saat boyunca devletin olmadığını gözleyen bir siyasetçi olarak söylüyorum. Kampanyamız da stratejimiz de insan odaklı. Bu yalnızca seçim için geçerli değil, İY Parti var hayli merkezimizde insan olacak.
‘CUMHURBAŞKANI MEVCUT BAKANLARDAN KURTULMAK İSTİYOR’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut bakanların milletvekili olacağını söyledi. Sizce ne amaçlanıyor?
Sanıyorum Sayın Cumhurbaşkanı mevcut kabineden kurtulmak istiyor. Bunlarla olmadığını anladı. Lakin husus bunlar değil, mevzu sistem.
‘BAKANLARIN MİLLETVEKİLİ OLMALARI ONLARA BİR ZIRH FALAN GETİRMEZ’
Bakanların milletvekili yapılmasıyla bakanlara bir muhafaza zırhı getirileceği yorumları yapılıyor. Sizce mümkün mü?
Kararlar salt çoğunlukla alınıyor. Bunlar salt çoğunluk alabileceklerini mi sanıyorlar. Sayın Erdoğan bunu görmüyor mu? Kendisi çok tecrübeli bir siyasetçi. Kendisi de biliyor ki Cumhur Koalisyonu bu Meclis’te azınlıkta. Bakanların milletvekili olmaları onlara bir zırh falan getirmiyor. Ayrıyeten biz ferdi intikam sıkıntısında de değiliz. Biz kurumları, sistemi, bu ülkenin kaynaklarını geri getirmekle sorumluyuz. Şayet kişi bazında rövanş yapıyorsak bu bizi patolojik bir alana taşır siyasetçi olarak. Bu sistemin açıklarından faydalanmış her kim varsa hukuk önünde hesabını verecek. Bu memlekette ne bakanlık ne milletvekilliği zırhtır.
‘BU SİSTEMİ DEĞİŞTİRMEK İÇİN MİLLETVEKİLİ ADAY ADAYI OLDUM’
Siz milletvekili adaylığı başvurusu yaptınız mı, yapacak mısınız? Yoksa seçimden sonra sizi yürütmede mi göreceğiz?
Benim seyahatim biraz enteresan. Siyaset planı olmayan bir adamdım. Meral Akşener ile hayata baktığımız yer birebir, onunla tıpkı yerdeyim. Bu yüzden onunla birlikte siyaset yapmayı tercih ettim. Merhum annemden siyaset yapmak, ülkem için bir şeyler yapmak üzere 5 yıl müsaade istemiştim. Kasımda da 5 yılım doluyor. Bu kendimce bir mazeretlendirme değil fakat benim Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e önemli bir hassasiyetim var. Bunun için bugün Ankara’dan milletvekili aday adayı oldum. Zira bu sistemi değiştirecek yer yürütme değil, Meclis. Ben mevcut ucube sistemi değiştirmek için parlamentoda el kaldıracağım, bunun konuşmasını yapacağım, komitelerinde yer alacağım. Hiçbir siyasi gayeye hizmet etmeden yönetenlerin değil, yönetilenlerin konforunu merkeze alacak bir anayasa değişikliğine el kaldıracağım. Bu benim kavgam.