Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Dal Meclisleri İstişare Toplantısı, TOBB Lideri M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun konut sahipliğinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu ile TOBB bünyesinde faaliyet gösteren 65 Bölüm Meclisi’nin Liderleri ve Üyelerinin iştirakiyle gerçekleştirildi.
ANKARA (İGFA) – TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu açılış konuşmasında, yaşanan yüksek enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle; yatırım ve işletme sermayesi için kredi gereksiniminin geçmiş periyotlara nazaran daha da arttığını vurgulayarak, artan işletme sermayesi gereksiniminin dikkate alınarak, alınan önlemlerin yan tesirleri konusunda hassas olunması, bankacılık sisteminin de krediye erişimi kolaylaştırması gerektiğini söyledi.
Hisarcıklıoğlu, ortak akıl ve istişarenin, içinde bulundukları süreçte değerli ve gerekli olduğuna inandıklarını belirterek, “Bu çerçevede bugün burada, ülkemizdeki tüm dalları bir ortaya getiriyoruz. Bölüm meclislerimizde, her bölümdeki en büyük 40 firma yer alıyor. Ayrıyeten her mecliste, o kesimle ilgili kamu kurumlarının da temsilcileri bulunuyor. İşte bu sayede dal meclislerimiz, özel kesimle kamu yönetiminin bir ortaya gelerek, tıpkı masa etrafında istişare ettiği, birlikte çalıştığı, meseleleri tartıştığı, mutabık kalınan tekliflerin, ilgili Bakanlıklara aktarıldığı, çok değerli bir istişare düzeneği olarak faaliyet gösteriyor” dedi.
Hisarcıklıoğlu, Türkiye iktisadının, yaşanan tüm zorluklara karşın, son devirde, başka ülkelere nazaran çok daha süratli büyüdüğünü, ihracat, üretim ve istihdamda, salgın öncesi düzeylerin üzerine çıktığını söyledi.
Yurtiçinde enflasyon ve üretim maliyetlerindeki artışların yanı sıra, tüm dünyada yükselen hammadde ve güç fiyatlarıyla da karşı karşıya kaldıklarına dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, “Rusya-Ukrayna savaşı, Çin-Tayvan tansiyonu, güç ve besin arzındaki meşakkatler, kovid-19’un tekrar yayılması ve dünya genelinde faizlerin artmaya başlaması, global büyümeyi aşağı istikametli etkilemektedir. 2022’nin geri kalanında, dünyayı daha kasvetli ve daha bilinmeyen bir ortam bekliyor. Münasebetiyle, karşımıza çıkan bu güçlü devirde; firmalarımızın uygun şartlarla finansmana erişiminin sağlanması, ülkemiz iktisadı için kritik önemdedir” biçiminde konuştu.
Başkan Hisarcıklıoğlu, son devirde finansmana ulaşımın zorlaştığını, her vilayet ve ilçedeki firmalardan bu istikamette gelen şikâyetler arttığını belirterek şöyle devam etti: “En büyük düşünceyi da; en fazla gözetilmesi gereken küçük ve orta ölçekli işletmelerimiz yaşamaktadır. Kredi faizlerindeki yükselişin yanı sıra, kredi limitlerinin gerçek olarak daraltıldığı ve kullanımda kahırlar yaşandığı iletilmektedir. Merkez Bankası fonlama faizi yüzde 14, mevduata verilen ortalama faizler yüzde 20 civarındayken, kimi bankaların ticari kredilere yüzde 30 ila 50 ortasında faiz uyguladıkları görülmektedir. Kimileri da hiç kredi vermemektedir”.
Diğer bir sorunun da kredi vadeleri olduğunu vurgulayan TOBB Lideri şunları kaydetti: “Yatırımlar için gerekli olan uzun vadeli ve sabit faizli kredi bulmak da, giderek daha güç hale gelmektedir. Öte yandan, ihracatçılarımız için çok değerli bir imkân olan, Merkez Bankası reeskont kredisi kullandırımlarının azaldığına ait şikayetler de artmaktadır. Gerçek bölümün dileği, kredi piyasalarında istikrarın hakim olmasıdır. Çünkü ülkemizde yatırım yapan, ihracat ve istihdam sağlayan her firma, ulusal değerimizdir ve korunması gerekmektedir.
Diğer taraftan yaşanan yüksek enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle; yatırım ve işletme sermayesi için kredi muhtaçlığı, geçmiş devirlere nazaran daha da artmıştır. İşletme sermayesi kredileri, bilhassa Kobilerin faaliyetlerini sürdürebilmesi için kritik hale gelmiştir. Münasebetiyle, artan işletme sermayesi muhtaçlığı da dikkate alınarak, alınan önlemlerin yan tesirleri konusunda hassas olunması; bankacılık sisteminin de krediye erişimi kolaylaştırması gerekmektedir.
Bankalarımızdan da, fonlama maliyetlerini de dikkate alarak, gerçek kesimimize uygun şartlarla kredi sağlamaları ve yapan hareket etmeleri beklenmektedir. Böylece gerçek bölümümüz, her türlü olumsuz şartları en az hasarla atlatarak; yatırıma, üretime, ihracata ve istihdama azami katkıyı yapmaya devam edecektir. Bugünkü toplantımızın, birbirimizi karşılıklı olarak daha düzgün anlamak açısından değerli bir fırsat olmasını, bilhassa de kredilere erişimde yaşanan zahmetlerin azaltılmasına katkı sağlamasını diliyorum”.
-TCMB Lideri Kavcıoğlu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu da Kovid-19 salgını ile başlayan, yakın bölgede giderek yükselen jeopolitik riskler ile artan güç meseleleri, arz kısıtları ve tedarik zincirindeki aksamaların global ölçekte olumsuz yansımalara yol açtığına dikkati çekti.
Bununla birlikte, güç ve emtia fiyatlarıyla, bilhassa gelişmekte olan ülkelerin tedarik müddetlerinde son periyotta bir ölçü düzgünleşme kaydedildiğini tabir eden Kavcıoğlu, bu gelişmelere bağlı olarak, üretim maliyetleri üzerinde bir müddettir biriken baskıların yavaş yavaş azaldığını gördüklerini söyledi.
Güçlü büyümede, net ihracat ve makine-teçhizat yatırımlarının değerli rol oynadığına işaret eden Kavcıoğlu, büyümenin bileşenlerine bakıldığında, net ihracatın büyümeye son 5 çeyrek boyunca art geriye olumlu katkı sağladığını vurguladı. Kavcıoğlu, makine-teçhizat yatırımlarının sağlıklı ve sürdürülebilir bir çerçevede devam ettiğine dikkati çekerek, bu yatırımların istikrarlı ve güçlü bir büyümeye işaret ettiğini bildirdi.
Salgın periyodunda birçok ülkenin iş gücüne iştirakte yaşanan kayıpları telafi edemediğini belirten Kavcıoğlu, “Buna karşılık, iş gücüne iştirak ve istihdam göstergelerinin pandemi öncesi düzeylerin üzerine çıkmış olması, iş gücü piyasalarının olağanlaşma sürecindeki canlılığını ve sağlamlığını göstermektedir” dedi.
Merkez Bankası olarak son periyotta yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı destekleme noktasında oynadıkları rolün, firmaların kullandıkları krediler ile çarpıcı bir formda ortaya çıktığına dikkati çeken Kavcıoğlu, 2021’in birinci 6 ayında TL firma kredi net kullandırımının 75,6 milyardan 2022’nin birebir periyodunda 820 milyar liraya çıktığını, bunun kıymetli derecede artış olduğunu söyledi.
Kavcıoğlu, yabancı para dahil, tüm kredilerin 2021-2022 birinci yarısındaki kullandırımının büyüme oranının, kur tesirinden arındırılmış olarak, yüzde 500’lere yakın gerçekleştiğine işaret ederek, şu bilgileri paylaştı: “2022 yılının birinci yarısında sağlanan krediler 2021 yılının tümünün neredeyse 3 katına ulaşmıştır. KOBİ kredileri ise yılın birinci 6 ayında 372,8 milyar lira ile 2021 yılının tıpkı devrindeki 27,3 milyar liranın hayli üzerindedir. Sağlanan kredilerin rekor artış gösterdiği bu devirde krediye erişim, kredi kullanan firma sayılarına da yansıyacak ölçüde güçlü ve yaygın biçimde gerçekleşmiştir. Aralık 2021 ile Haziran 2022 ortasında kredi verilen firma sayısı toplamda 1 milyon 878 binden yaklaşık 2 milyona ulaşmıştır. Kredi kullanan KOBİ’lerin sayısı 195 bin adet yükselerek 2 milyon 56 bin olmuştur.”