Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Mısır’ın Gize kentinde tüm ihtişamıyla yıllara meydan okuyan Keops Piramidi (Büyük Piramit), Antik Mısır’dan günümüze kalan en büyük miraslarından biri. Büyük Piramit de dahil olmak üzere yaklaşık 3 bin yıl evvel insan eliyle inşa edilmiş en büyük yapı olma özelliğini taşıyan üç piramitle ilgili en merak edilen mevzuların başında ise kızgın güneşin ve çölün ortasında firavunlarına mabet yerleri hazırlayan beşerler geliyor. Piramitleri inşa edenler kimdi ve bu büyüleci derecede devasa yapıları nasıl oluşturdular? Araştırmacıların son yapılan çalışmalar ışığında ortaya koyduğu bilgiler bu vakte kadar gerçek bildiğimiz pek çok şeyi değiştirebilecek nitelikte. İşte Mısır Piramitleri’nin tüm bilinenleri altüst eden 5 sırrı.
1- YAPANLAR KÖLE DEĞİLDİ
Piramitlerin kimlerin ve nasıl inşa ettiği büyük sırken, araştırmacılar onların üretimiyle ilgili ortaya atılan teorilere karşı epey farklı bir yaklaşım geliştirdi. Onlara göre bu dünya olağanüstüsü yapıyı inşa edenler bizlere yıllardır anlatıldığı üzere köleler değildi! Yüzyıllar boyunca birçok kişi piramitleri bir deri bir kemik kalmış, efendileri tarafından güneşin altında zorla kırbaçlanan insanların yaptığını düşündü. Esasen büyük sinema sanayisi Hollywood’un yansıttığı da buydu. Mısır piramitlerini inşa ettiği düşünülen köle personeller birinci kere Heredot’un Mısır ziyareti esnasında lisana getirilmişti. Çünkü bu türlü bir yapıyı inşa edebilmek için kimse güneşin altında uzun yıllar boyunca çalışmayı kendi isteğiyle kabul edemezdi. Bu kesinlikle birileri tarafından zorla yaptırılmış olmalıydı. Üstelik Tevrat’ın ikinci kitabı Mısır’dan Çıkış’ta da İbrani kölelerden bahsediliyordu. Yıllardır birçok insan piramitlerin köleler tarafından inşa edildiğine inansa da buna dair günümüze gelen hiçbir ispat yok! 2000’lerde Gize piramitlerinin olduğu bölgede personel köylerinin keşfedilmesi arkeologların ve bilim insanlarının hususa çok daha farklı bakmasını sağladı. Mısırbilimci olan Mark Lehner ve Zahi Hawass piramitlerin inşasıyla ilgili farklı ve kabul gören bir yorum ortaya koydu.
2- GERİDE YETENEKLİ İNSANLARDAN OLUŞAN BİR GRUP VARDI
İşçi köylerinde yapılan arkeolojik ve bilimsel çalışmalar Keops’ta çalışan çalışanlarla ilgili öbür bir gerçeği de ortaya çıkardı. Yapılan araştırmalara nazaran piramitlerin imalinde efendileri tarafından kırbaçlanan köleler değil, bilakis yeterli beslenen, emeğinin karşılığını alan, öldüğünde hürmet gören yetenekli personel ve zanaatkârlar çalışıyordu. Çünkü böylesine büyük bir piramidi inşa edebilmek için çok fazla insanın iş gücüne, yeteneğine ve bu iş gücünü koordine edebilecek bir tertibe muhtaçlık vardı. İşçi köylerinde yapılan araştırmalar da günümüzdeki üzere personellerden, ustalara ustalardan amirlere uzanan bir buyruk komuta zinciri olduğunu gösteriyordu.
3- EPEY AZ KİŞİ ÇALIŞTI
İşçilere verilen günlük ekmek ve biranın yanında balık ve etin de yer aldığı hatta çalışanların aileleriyle birlikte yaşadığı da ortaya çıkarılan bir öteki sır oldu. Bunun yanı sıra yaralanmaları ve hastalıkları da tedavi edebilen tabiplerin bulunduğuna dair deliller mevcuttu. Üstelik piramitlerin inşasında Heredot’un kestirimlerinden daha az insan çalışmıştı. Heredot 100 bin kişinin çalıştığını belirtirken, yeni araştırmalar piramitlerin üretiminde 10 ila 20 bin kişi çalıştığını söylüyordu. Personeller evvel 2 bin kişilik kümelere, akabinde vasıflılar ve vasıfsızlar olmak üzere ikiye ayrılıyorlardı. Liderlerin altında da 20 bireyden oluşan belli bir vazifesi olan alt kümeler yer alıyordu ve bu kümelerin hepsinin bir ismi bulunuyordu. Bu kümelerin isimleri ise duvar yazılarında belirtiliyordu. Bunun delilleri da ‘Mikerinos’un Dostları’ ve ‘Mikerinos’un Ayyaşları’ olarak piramitlerin duvarlarına kazındı.?
4- VERGİ ÖDEMEMEK İÇİN YAPMIŞ OLABİLİRLER
Her ne kadar emekçiler ağır şartlar altında çalışmasa da araştırmalar emekçilerin kendi istekleriyle orada olduklarını göstermiyordu. Mısır’daki önderler tarafından kaydedilen evraklarda piramitlerin inşası üzere büyük projelerde firavuna emekçi sağlama sorumluluğundan bahsediliyordu. Gize’de yapılan arkeolojik çalışmalar da Mısır’ın dört bir yanından gelen çalışanların olduğunu kanıtladı. Bir teoriye nazaran personeller vergi ödemek yerine piramitlerin inşasında çalışmış olabilirdi.
Mısırlıların daha tekerleğe bile ulaşamadığı, makaraları ve demir aletleri olmadığı düşünüldüğünde piramitlerin inşasıyla ilgili birçok ihtimal akla geliyordu. Çalışmalara nazaran Mısırlılar tabanın düzlüğünü ve açıları ölçmeyi sağlayan bilgi ve araçlara sahipti. Üstelik bakır testereleri keskin hale getirmeyi biliyorlardı ve böylelikle kireçtaşlarını ve granit blokları kesebilmeyi başarmışlardı.
5- TAŞIMAK İÇİN RAMPA KULLANMADILAR
Ancak soru işaretleri bunlarla da sonlu kalmadı. Bu sefer de büyük taş blokları nasıl taşıdıkları merak edildi. Bir kanıya nazaran Mısırlılar kızak yapabiliyordu ve böylelikle taş bloklar su yardımıyla sürtünmenin azaldığı yerlere çekiliyordu. Bir öteki teoriye nazaran ise bu devasa bloklar bir rampa yardımıyla üstlere taşındı. Lakin piramitle tıpkı açıda direkt doruğa uzanan bir rampa kullanılması imkânsız üzereydi. Çünkü bu türlü bir rampanın kullanılması neredeyse piramidin hacmiyle eş paha olması manasına geliyordu. Bir başka yaklaşıma nazaran de mimarlar, piramidin etrafına dolanan ve yapının kendisinden dayanak alan sarmal bir rampa kullanarak bütün ulaşım sıkıntılarının üstesinden gelmiş olabilirdi.?Heredot’un belirttiğine nazaran de kaldıraçlar kullanarak piramidin en üst kısmını yerleştirmişlerdi.
Bütün bu teorilerin yanı sıra piramitlerin inşasında kullanılan tekniklere ilişkin kayıt bulunamadığı için rastgele bir yorum yapabilmek çok güç. Lakin piramitler hakkında yapılan çalışmalar onlar hakkında bilmediğimiz birçok ayrıntısı gün yüzüne çıkardı ve çıkarmaya da devam ediyor.