Yapı Kontrol ve Zelzele Mühendisleri Derneği Lideri Nazmi Şahin, meslektaşlarıyla birlikte 13 gün zelzele bölgesinde bulundu. Yakında hazırladıkları raporu kamuoyuna açıklayacaklarını söyleyen Şahin, izlenim ve tekliflerini aktardı.
Independent Türkçe’ye konuşan Şahin’in tespitleri şöyle:
– Yıkılan binaların ortak özelliği daima eski binalar olması. El ile dökülen, pufalanan beton ve yapı kesimleri var. Hazır betona gelmeden 30-40 yıl evvel yapılan binalarımız var. Genelde onların yıkıldığını gördüm. Yeni binalarda da yıkılanlar vardı lakin sayıca çok azdı. Altı asma katlı dükkan olan binalarda ağır hasarlar olduğunu gözlemledim. Tıpkı müteahhidin yaptığı biri bodrumlu, oburu bodrumsuz binadan bodrumlu olanın yıkılmadığını, bodrumsuz olanın yıkıldığını yahut ağır hasar aldığını gördüm.
– Şayet 7.7 büyüklüğündeki zelzeleden saatler sonra olan 7.6’lık zelzele ortasında bir 10-15 gün olsaydı biz alandaki ağır hasarlı binaları tespit edecektik. Vatandaşlarımız birinci zelzeleden sonra bunların tekrar içine girdiği için o durumda konutlarında olmayacaktı. Son olarak Hatay’da olan 6.4’lük sarsıntıda beşerler büyük ölçüde meskende olmadığı için çok kayıp olmadı. Ağır hasarlı binalardan uzak durmak lazım. Etrafında bile durmamak lazım. O yüzden hasar tespit çalışmaları kıymetli.
– Binalarının öncelikle kolonlarında, kirişlerinde gözle çatlak görüyorlarsa ya da kolonlara çivi çaksınlar betona çivi çaktığında suratı bir biçimde içine hakikat gidiyorsa beton kalitesinde bir eza var. Yani kolon ve kirişlerden bahsediyorum, duvara değil. Kolon ve kirişlere çivi çakabilirler. Binaların altında rutubet kokusu varsa buna dikkat etsinler. Şayet oturdukları bina çok eski bir binaysa buna bakmaları gerekiyor. Binanın altında mesela diyelim ki 15 yıl evvel fırın vardı. Artık fırın yok ancak mesela market var. Yüksek sıcaklık üreten hem pizzacı ya da ısıtmayla yapılan işler var ya restoran üzere. Bu binaların da incelenmesi gerekiyor. Betonu ısıtıyorsunuz devamlı. Bunlara dikkat edilmesi lazım. Yeniden eski, asma katlı dükkanlar olan ticari yerlerinde gözden geçirilmesi lazım.