Günümüzde uzunluk ve kilo denildiğinde çoğunlukla dış görünüşe dair bir algı oluşuyor. Lakin aslında bu özelliklerin, kişinin fizikî görünümünden evvel vücudunun sıhhat durumuna olan tesiri üzerinde durulması gerekiyor. Zira uzunluk ve kilonun birbirlerine oranı metabolizmanın genel işleyişini de etkiliyor. Bu nedenle beden tartısının uzunluk ile orantılı olması büyük bir kıymet taşıyor.Boyunuzun uzunluğuna uygun bir kilo aralığında olup olmadığınız, genel manada beden kitle indeksi hesaplamasının sonucunda çıkan bedellere nazaran belirleniyor. Bu sonuçlar kişinin yaşına ve varsa özel durumuna bağlı olarak da değişkenlik gösterebiliyor. Öyleyse gelin, beden kitle indeksinin (VKİ) ne olduğuna ve nasıl hesaplanacağına dair detayları birlikte keşfedelim!Vücut kitle indeksi (VKİ) terimini spor salonu ölçümlerinde yahut hekim muayenelerinde duymuş olabilirsiniz. Beden kitle indeksi, kilonun sağlıklı bir aralıkta olup olmadığını anlamak için uzunluk ve kilo bilgisi kullanılarak elde edilen bir pahadır.
Vücut kitle indeksi nasıl hesaplanır?
Vücut kitle indeksi, ülkü kiloyu hesaplamanın tek yolu olmasa da, bedenin fizikî durumu hakkından genel bir fikir verebilir. Beden kitle indeksini hesaplarken sırf uzunluk ve kilo dikkate alınır.
VÜcut kitle indeksi hesaplama formülü nedir?
Vücut kitle indeksini hesaplamanın formülü kg/m2’dir. Burada kg, bir kişinin kilogram cinsinden kilosunu ve m2, metrekare cinsinden uzunluğunu temsil eder.
VKİ hesaplamak, mevcut kilonun içerisinde bulunduğu kategoriyi bulmaya yardımcı olurken; sıhhat durumu ile ilgili kesin bir bilgi vermez.
Yukarıdaki beden kitle indeksi hesaplama formülünü kullanarak elde edilen sonuç için VKİ kategorileri aşağıdaki üzeredir:
Zayıf = <18.5
Normal kilo = 18,5–24,9
Fazla kilolu = 25–29,9
Obez = VKİ 30 yahut daha fazla
Vücut Kitle İndeksi Nasıl Ölçülür?
Vücut Kitle İndeksi Ölçümü
Kas kütlesinin yükselmesine neden olan spor faaliyetleri, kişinin kilo uzunluk endeksi düzeyini yüksek çıkarabilir. Bu durum bireyin şişman (obez) olduğunun göstergesi değildir.
Bayanların özel günlerinde bağırsak hareketlerinin zayıflaması, hormonlarda artışa ve ödem oluşumuna neden olmaktadır. Bu devirlerde alınan bir kaç kilo, beden kitle endeksi ölçümünde gerçeği yansıtmayabilir.
Gebelik devirlerinde bebeğin gelişimi ve hormonal dalgalanmalar sebebiyle şişkinlik, ödem v.b sebepler, uzunluk kilo endeksi ölçümlerinde aldatıcı olabilir.
Kabızlık, ödem, şişkinlik, sindirim zahmeti üzere durumlarda kilo artışı olacağından tekrar bu periyotta vücut kitle indeksi hesaplaması önerilmemektedir.
Yukarıdaki hususlara ek olarak;
Vücut kitle indeksi hesaplaması sonucunda VKİ pahası olağan ölçülerde çıksa bile, göz gerisi edilmemesi gereken öbür bir konu, bel etrafında oluşan fazla yağlanmadır.
VKİ pahası kaç olursa olsun bayanlarda bel etrafı genişliği 88 cm, erkeklerde ise 100 cm’nin üzerine çıkmamalıdır.
Bel-kalça bölgesindeki fazla yağlanma kalp hastalığı, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon (Hipertansiyon), inme, uyku apnesi, Birtakım kanserler cinsleri (endometrial, göğüs, kolon, böbrek, safra kesesi ve karaciğer), düşük hayat kalitesi, teneffüs sıkıntıları, depresyon, zihinsel rahatsızlıklar üzere önemli sıhhat sıkıntıları riskini artırabilir.
Yüksek BKİ’nin bir sıhhat riski olup olmadığını belirlemek için deri-kemik kalınlık ölçümleri, diyet değerlendirmeleri, fizikî aktivite, aile hikayesi üzere daha ileri sıhhat taramalarını tam olarak içermesi gerekir.
Hassasiyeti yüksek olan bel etrafı ölçümü nasıl yapılır bahisli yazımızı inceleyebilirsiniz.
Vücut kitle indeksi tablosu ile kendi VKİ pahasını kolaylıkla öğrenebilirsiniz.
Beden kitle indeksi tablosu
Vücut kitle indeksi (VKİ) neden kâfi olmuyor?
Kilo ve boya nazaran hesaplanan beden kitle indeksi, kişinin ülkü kilosu hakkında yanlışsız sonuçlar vermeyebiliyor.
Kaynak: https://www.healthifyme.com/blog/height-weight-chart-ideal-weight-for-men-and-women/
Bu nedenle sıhhat ile ilgili hususlarda beden kitle indeksini hesaplamaktansa, ülkü kiloyu hesaplamak daha büyük değer taşıyor.Aynı uzunluk ve kiloda olan, yani birebir beden kitle indeksine sahip iki kişinin büsbütün farklı görünebileceğini göz arkası etmemek gerekiyor. Bunun nedeni, öbür fizyolojik değişkenlerin de beden yapısını etkiliyor olmasıdır. Her bireyin kendine has bir beden tipi vardır ve en sağlıklı, ülkü kilosu buna nazaran değişebilir.
Örneğin, profesyonel atletlerin bedenlerindeki yağ oranı azken, kas kütleleri fazladır. Bu nedenle VKİ’leri yüksek çıkabilir. Lakin bu durum onların fazla kilolu oldukları manasına gelmez.
Boyuma nazaran kilom kaç olmalıdır?
Pek çok kişinin periyot devir kendisine yönelttiği ‘‘Boyuma nazaran kaç kilo olmalıyım?’’ sorusunun, tıpkı uzunluğa sahip herkese uyarlanabilir net bir karşılığı bulunmuyor. Zira her bireyin ülkü tartısını belirlemede çeşitli faktörler rol oynuyor. Bununla birlikte ülkü olarak kaydedilmiş aralıklarda kalan kiloyu korumak, kişinin muhtemel sıhhat sorunları geliştirme riskini azaltması bakımından değer taşıyor.
İdeal tartı boya nazaran belirlenecek olduğunda ulaşılmak istenen beden kitle indeksi bedelinin, uzunluk uzunluğunun karesi ile çarpılması kâfi oluyor. Elbette, tüm bu sonuçların yaklaşık bir bedele karşılık geleceğinin unutulmaması gerekiyor.
Hesaplama aracımız ile hesaplanmış birtakım örnekler:
50 uzunluk kaç kilo olmalı?
150 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 48 kg iken bayanlarda bu paha 43 kilogramdır.
58 uzunluk kilo kaç olmalı?
158 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 55 kg iken bayanlarda bu bedel 51 kilogramdır.
60 uzunluk kilo kaç olmalı?
160 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 57 kg iken bayanlarda bu bedel 52 kilogramdır.
62 uzunluk kilo kaç olmalı?
162 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 59 kg iken bayanlarda bu paha 54 kilogramdır.
65 uzunluk kilo kaç olmalı?
165 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 61 kg iken bayanlarda bu paha 57 kilogramdır.
70 uzunluk kilo kaç olmalı?
170 cm uzunluk uzunluğuna sahip erkeklerde ülkü kilo 66 kg iken bayanlarda bu paha 61 kilogramdır.
Vücut kitle indeksi tablo açıklaması
Zayıf: Uzunluk kilo endeksi 0 ile 18.5 VKİ ortası çıkan bireylerin uzunluk uzunluğuna nazaran kilosunun düşük olduğunu gösterir. Ülkü kilonun altında olmak, gereğince yemek yemediğinizin yahut hasta olabileceğinize dair bir işaret olabilir. Bu kıymetlere sahip şahısların, sağlıklı ve istikrarlı beslenme programları ile kilo alıp, mümkün hastalıklara karşı kitle beden indeksini ülkü kıymetlere yükseltmesi gerekir.
Normal – Ülkü Kilo Uzunluk: Kilo uzunluk endeksi olması gereken aralıktır.
Fazla Kilolu: Boya nazaran, beden tartısının yüksek olduğunu, obezite ve hastalık risklerine karşı, beslenme sistemi değiştirilmelidir. Kilo vermek için en uygun yol, diyet ve idman kombinasyonudur.
1.Derece Obez: Uzunluk kilo endeksi 30 ile 34.9 VKİ ortası çıkan bireylerin uzunluğuna nazaran kilosunun fazla olduğunu gösterir. Bu pahalara sahip bireylerin konusunda uzman bir diyetisyenden yardım alması gerekir.
2.Derece Obez: Vücut kitle indeksi kişinin çok derecede kilo fazlası olduğunu gösterir. Önemli sıhhat sıkıntılarına karşı acil olarak sıhhat kuruluşlarından yardım almalıdır.
3.Derece Morbid Obez: Boya nazaran beden tartısının ölümcül derece fazla olduğunu gösterir. Bu bedellere sahip bireylerin kapsamlı bir tedavi altına alınması gerekir.
Türkiye’deki beden kitle indeksi ve obezite ortalaması nedir?
Ülkemizde birinci önemli beden kitle indeksi ortalaması 1997 yılında Turdep-1 ve Turdep-2 ismiyle yapılmıştır. 97 yılında olağan VKİ bedellerine sahip şahısların ortalaması % 41 iken 2007 yılında yapılan araştırmada bu oran % 27 olarak kayıtlara geçmiştir.
Ayrıca ülkü uzunluk kilo endeksi datalarında fazla kilolu olarak sınıflandırılan şahısların yüzdesi %2, 1.derece obez olan şahısların ise % 8 oranında arttığı tespit edilmiştir.
Türkiye’de VKİ Ortalaması
DSÖ istatistiklerine nazaran 2008 yılında yapılan fazla kilolu ve obezite testi ölçüm sonuçları aşağıdaki üzeredir.
20 yaş üzeri erkeklerde vücut kitle indeksi, fazla kilolu çıkan bireylerin oranı %38, obez olanların ise 21,7 dir.
20 yaş üzeri bayanlarda vücut kitle indeksi, fazla kilolu çıkan bireylerin oranı %30,1, obez olanların ise %34 dür.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2010 bilgilerine nazaran 15 yaş ve üzeri yetişkinler üzerinden yapılan uzunluk kilo endeksi genel ortalaması sonucu:
Fazla kilolu bireylerin yüzdesi % 33, obez olan bireylerin yüzdesi ise % 16,9 olarak belirtilmiştir.
Bu kıymetlerin 15 yaş üstü bayan erkek yüzdesi ise şu haldedir;
Erkeklerin % 37’si fazla kilolu, % 13’ü obez
Kadınların % 28’i fazla kilolu, % 21’i ise obezdir.
Çağın hastalığı olarak gösterilen obezite, ülkemizde de süratle artmakta olup önemli sıhhat meseleleri yaratmaktadır. Vücut kitle indeksi (BKİ) kıymeti ülkü aralığın altında yahut üzerinde ise kesinlikle sıhhat uzmanlarından yardım alınmalıdır.
Vücut kitle indeksi ölçümü yapılırken dikkat!
Vücut kitle indeksi ölçümü matematiksel bir pahadır ve genel olarak bize yanlışsız sonucu verir. Lakin aşağıdaki istisnai durumlarda, beden kitle indeksi yorumları değişkenlik gösterebilir.
Vücut kitle indeksi değerlendirme
Yaş ve cinsiyet sonuna bakmaksızın beden kütle indeksi bedelinizi asla 18.5’in altına düşürmeyin, 30’un üzerine çıkarmayın. Bu bedellerin altında/üstünde olmak yazımızın içerisinde belirttiğimiz çeşitli sıhhat meselelerinin habercisi olabilir. Lütfen sıhhatiniz ve sevdikleriniz için uzman bir doktordan yardım alınız.