Türkiye’de önemli bir besin krizi yaşanır, fiyatlar fahiş oranda artarken yurtdışından alınan tarım eserlerinin ölçüsü da çoğalıyor.
Oysa Türkiye’nin Suriye hududunda 877 kilometrelik bir koridorda uzanan ve Hatay, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Şırnak vilayetlerinde yer alan 216 bin dekar mayınlı alan bulunuyor ve bunun 170 bin dekarı işlemeli tarıma elverişli.
ORGANİK TARIM DEPOSU
Türkiye taraf olduğu mutabakatlara uysa ve bu topraklar mayınlardan temizlenip tarıma açılsaydı bugün 14 bin 500 şahsa istihdam kapısı olabilirdi. Ottowa Mukavelesi gereği Türkiye’de döşeli bulunan kara mayınlarının 2014’e kadar temizlenmesi gerekiyordu lakin, hükümetin daima ertelemeleriyle 2025 yılına kadar uzatıldı.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Lideri Abdullah Melik, “Özellikle son devirde yıllarda yaşanan ziraî üretim krizini göz önünde bulundurursak, 170 bin dekar alanda örneğin buğday ekilmiş olsaydı 85 bin ton eser alınırdı ve 40 milyon dolar elde edilirdi. 69 yıldır hiç kullanılmamış bakir kalmış 170 bin dekarda organik tarım yapmış olsanız dünyanın tek kesim ve en geniş organik tarım alanına sahip olacaksınız” dedi.
Mayınlı alanlarda, birinci ve ikinci sınıf tarım yerlerinin en büyük oranı oluşturduğunu vurgulayan Melik, şu noktalara dikkat çekti:
- Mayınlı toprakların işlemeli tarıma elverişli kısmının, vilayetlere nazaran değişmekle birlikte, yüzde 80’e yakın bir oranda olduğu hesaplanıyor. Bu arazinin yüzde 70’i sulanabilir özellik taşıyor.
ORTALAMA 57 DEKAR
- Bu yerlere pamuk ekilse 85 bin ton üretilirdi ve 128 milyon dolar elde edilirdi. Yeniden mısır ekilmiş olsa 187 bin ton üretilir ve 74 milyon dolar çiftçinin cebine girerdi. Ayrıyeten katma bedeli yüksek antepfıstığından 45 bin 500 ton üretilir ve 283 milyon dolar elde edilirdi. Yeniden organik tarımla 1 milyar doların üzerinde ülke iktisadına bir katkısı imkanlı. Bunlara üreticilerin alacakları desteklemeler dahil de değil.
- 170 bin dekar işlenebilir tarım alanında Türkiye ortalama işletme ölçeği olan 59 dekarlık işletmelere bölündüğünde, 2 bin 881 adet tarım işletmesi doğuyor. Her bir hanenin en optimist varsayımla tarım işinde çalışabilecek yaşta olan beş şahıstan oluştuğu düşünüldüğünde, 14 bin 405 bireye istihdam kapasitesi ortaya çıkacak.
- İşsizlik, besin ve buğday krizi yaşadığımız bu devirlerde mayınlı alanların bir an evvel temizlenip istihdama ve üretime kazandırılması lazım.
YENİ UZATMA TALEBİ SIRADA
Mayınsız Bir Türkiye Teşebbüsü sözcüsü Muteber Öğreten, mayınların temizlenmesi konusunda Türkiye’nin, 22-24 Haziran 2021’de yapılan “Mayın Yasağı Mukavelesi Oturumlar Ortası Toplantısı”nda 1 Mart 2022 ile 31 Aralık 2025 ortasını kapsayan periyot için yeni bir ek mühlet talebinde bulunduğunu, bu mühlet sonunda da tekrar ek bir uzatmaya gereksinim duyacağını açıkladığını hatırlattı.
Uzmanlara nazaran, topraklar, mayın paklığı konusunda uzman bir kurum olan Türk Silahlı Kuvvetleri ya da fiyatı karşılığında yerli/yabancı bir şirkete bir an evvel temizletilmeli. Bu yerler ziraî gayeli kullanılmak üzere bölgedeki topraksız ya da az topraklı çiftçilere, gezici ve süreksiz tarım personellerine ve/veya mayın mağdurlarına dağıtılmalı. Topraklar suyla buluşturulmalı, çiftçiler kooperatif çatısı altında toplanarak planlı üretim yapmaları sağlanmalı.