Deniz Berktay, Kiev’den bildiriyor: Kuzeyden Notlar, Johnson ve Ukrayna

Johnson’ın istifasının en çok yankı yarattığı yerlerden biri, Ukrayna oldu. İngiltere’nin Brexit’le Avrupa Birliği’nden ayrılıp kendi siyasetini izlemeye başlamasıyla Johnson, esas faaliyet alanı olarak, Karadeniz havzası ve Doğu Avrupa’yı seçmişti.

Geçen temmuzda Karadeniz’de bir İngiliz savaş gemisi, 2014’ten beridir Rusya’nın işgali altında bulunan Kırım Yarımadası yakınlarından geçerek Rusya’ya meydan okumuş, akabinde Karadeniz’de sular ısınmıştı. Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya direkt taarruza geçmesi öncesinde Rusya’ya yönelik en sert açıklamaları yapan oydu. Rusya’nın saldırısı sonrasındaysa Johnson, Ukrayna’ya, muhakkak Rusya’yla mutabakata varmama davetinde bulundu. Ukrayna idaresinin Rusya’yla müzakerede bulunduğu günlerde, Johnson’ın dışişleri bakanı Lizz Truss, Ukrayna’nın savaşı kazanabilecek durumda olduğunu, Ruslardan değil 24 Şubat’ta işgal edilen yerleri, 2014’te işgal edilmiş olan Kırım’ı bile geri alabileceğini söylüyordu. Rusya ve Ukrayna’nın İstanbul’da müzakerelerde muahedeye varmanın eşiğine gelmesinden kısa müddet sonra, Johnson, birdenbire Kiev’e geldi. Sonradan basına yansıdığına nazaran Johnson, Ukrayna’ya, Rusya’yla muahedeye varmama çağısında bulunmuş ve bunun akabinde Ukrayna, müzakerelerden vazgeçmeye başlamıştı. Geçen ay Johnson tekrar Kiev’e sürpriz ziyaret yaptı ve bu da Ukrayna’nın söylemlerinde tesirini gösterdi. Johnson’ın Ukrayna’da beklentileri artırması, Türkiye’nin arabuluculuk teşebbüslerini çıkmaza soktuğu üzere “müzakere yapılsın” diyenler, savaşa yönelik beklentisi yükselenlerce hatalı üzere görülüyordu. Bu ziyaretlerde Johnson’ın başşehir Kiev ve etrafında İngiliz sermayesi ismine imtiyazlar elde ettiği konuşuluyordu.

Uluslararası toplum, Kırım’ı Ukrayna toprağı olarak tanımış durumda. Lakin Ukrayna’nın Rusya’yla tek başına (Batı’dan silah dayanağı alıp yalnızca kendi askerini sürerek) savaşarak Kırım’ı alması yüksek bir ihtimal olarak görülmüyor. Her şey bir yana bahis Putin idaresi açısından haysiyet sorunu olarak görülüyor ve Putin’in burasını kaptırmamak için her şeyi yapacağını iddia etmek güç değil.

Johnson, Ukrayna’da adeta ulusal kahraman ilan edilmişti. İstifası, Ukrayna’da kimilerini üzdü. Johnson’ın istifası sonrasında İngiltere’nin tavrının esaslı değişiklik göstermese de eski sertliğini yitireceği burada genel kabul gören görüş.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir