Deprem felaketi sonrasında yapı güvenliğine yönelik önlemler genişletiliyor.
Bu kapsamda Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca ‘Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapı güvenliğine ait önlemler genişletiliyor. Yönetmeliğin ‘yapı güvenliği’ alanındaki önlem teklifleri uzman görüşlerine açıldı. Taslağa, inşaat mühendislerinin statik proje imza yetkileri sonlandırılacak. Uygulamada inşaat mühendisi unvanını alıp, meslek odasına kayıtlı olmak kâfi oluyordu. Düzenlemeyle diploma kiralamanın önüne geçilmesi bekleniyor.
Posta’da yer alan habere nazaran, taslak metinde inşaat mühendislerinin statik proje imza yetkileri şu halde düzenlenecek: Yeni mezun inşaat mühendislerinin hazırlayabileceği statik projeler yer artı 4 kata kadar sonlandırılacak. Yer artı 4 kat ila 8 kat ortası statik projeleri hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az 3 yıl, 10 bin metrekare ve 4 farklı proje de deneyim kaidesi getirilecek. 8 kat üzeri proje için ek olarak en az 5 yıl deneyim ile birlikte yapı ana bilim kolunda yahut zelzele mühendisliği ana bilim kısmında yüksek lisans koşulları aranacak.
Düzenleme, kamunun kullanımına mahsus binaların mimari proje ve müelliflerine ait kurallar da getirecek. Bu tıp binaların mimari proje müelliflerinin, kamuda, üniversitelerin mimarlık kısımlarında yahut meslek odasına kayıtlı hür mimar olarak en az 5 yıl mesleksel deneyiminin bulunması; en az 10 bin metrekare ve 4 farklı yapının proje sürecinde etkin olarak yer alması yahut mimarlık ana bilim kolunda doktorasının bulunması koşulu aranacak.
Taslak metin, Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde tekrar tartışılan, konut bulunan binaların yer katlarında ‘zayıf kat’ tesiri oluşturan yüksek ticari işlevlere ait de yeni kurallar getiriyor. Buna nazaran, ticari taban kat yüksekliği 4.50 metreyi geçmeyecek. Yapının dizaynında Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliği’nde verilen A14 ve A15 tipi taşıyıcı sistemler kullanılacak; yani zelzele momentinin yüzde 40 ila 70’inin perdelerce karşılandığı sistem zaruriliği uygulanacak. Kısa kolon oluşturulmaması, asma kat yapılamaması, binada kapalı çıkma yapılmaması kaidelerinin tamamının da sağlanması mecburî olacak.
Taslak metinde bitişik nizam yapıların sarsıntıda birbiri ile çarpışmasının (çekiç etkisi) önlenmesine dair düzenlemeler de yer alıyor. Bitişik olarak yapılacak binaların ortasında; 2 kata kadar olan binalar için 3 santimetre, üzerindeki her kat için 1 santimetre olmak üzere derz boşluğu bırakılması mecburî olacak. Bu boşluğun dışarı bakan tüm cepheleri, yapıların salınım yapmasına pürüz olmayacak halde hafif gereçler ile kapatılarak can ve mal güvenliği temin edilecek.
Tedbir teklifleri ortasında kapalı çıkmalara ait ek kurallar da yer alıyor. İçerisinde konut bulunan ve yer artı 4 kat ve üzeri olan binalarda kapalı çıkma yapılamayacak. Kapalı çıkma yapılamaması nedeniyle emsal haklarının kullanılamaması halinde; ön bahçe arası 5 metre ve üzeri olan parsellerde, emsal ve taban alanı içerisinde kalmak ve yola 4 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile ön bahçeye 1 metre taşmaya müsaade edilecek.